Auteur & kunstenaar

Het geheim van saai

Met mijn moeder in huis had ik meer tijd. Dat zag ik aanvankelijk anders vanwege het Nu. In dat Nu kromp de tijd in mijn handen en zette er tegelijkertijd in uit. Een zin die om uitleg vraagt. Welnu. Binnen dezelfde tijd van daarvoor moest ik ineens elke dag wasmachines vullen en bedden verschonen om maar iets te noemen. Dan had ik vaak het gevoel dat ik al uuuuuren bezig was en dan was er nog maar een half uur om. Zoals je als kind het gevoel kunt hebben dat een dag oneindig is. Je bent zo bezig om die koffievlek vlekkeloos uit het fragiele oude roze lievelingstruitje van je moedertje te krijgen en de vetvlek uit haar blauwe broek, dat de tijd stilstaat. Dat nu voelt als heel lang. Mijn dagen met haar duurden eindeloos.

Mijn moeder was juist niet in het Nu maar in het Toen. Daarmee kreeg ik er dus ook nog eens zeeën van tijd bij. Decennia die in de kelder van mijn geheugen opgeslagen lagen. Met Aal erbij sprongen de onbenulligste herinneringen omhoog, waarschijnlijk omdat juist deze onbenulligheden haar bijzonder boeiden in de fase waarin ze beland was.

Zaten we gezellig aan haar moderne leisteengrijze designtafel met metalen poten die ze zich aangeschaft had in de periode dat ze bij de tijd was. Zat zij zwijgend te staren uit het raam. De tegenwoordige tijd was onbereikbaar voor haar geworden. Oorlog, aanslagen, vluchtelingen, mode, internet, rekeningen. In de leegte van onze stilte sprong bij mij altijd wel een vervlogen jaar uit de kelder omhoog.

,,Ik zat op mijn slaapkamertje in dat saaie hoekhuis van ons in Tiel mijn huiswerk te doen aan dat saaie formicatafeltje, en dat was toch zo saai, Aal.’’
,,O ja?”
Ze keek me nieuwsgierig aan, niets leuker dan vervlogen saaie tijden.
,,Dat formictatafeltje had een oersaaie gele kleur Aal, niet het geel van een zonnebloem of een kuikentje. NEE!”
,,Wat dan, An?”
Aal was een en al aandacht.
,,Dat tafeltje had een doffe kleur geel, heel dof en suf en saai.”
,,Wat een stomme kleur Anne!”
,,En op dat oersaaie fletse geel lag een heel saai boek, de Via Recta, de rechte weg naar de saaiste rijtjes die bestaan, Latijnse rijtjes: terreo, terres, terret. Vinco, vincis, vincit. Ik vecht, jij vecht, hij vecht. Ik overwin, jij overwint, hij overwint. Want alle Latijnse teksten gingen over oorlog.’’

Ik wou het saai houden, maar om de een of andere reden kwam ik altijd geheid op het een of andere glibberige pad, in dit geval het pad naar haar pijnlijke oorlogsherinneringen. Ik haastte me dan altijd snel naar veilige saaiheid.
,,Maar naast dat fletse formicatafeltje stond een elektrisch kacheltje, Aal. Dat kon op vier standen: 1,2,3 en 4. Van papa moest hij op 2, dat was 15 graden en warm zat, anders deed ik maar een trui aan. Maar ik had maar één trui en die had ik al aan.’’
Aal knikt: ,,Jan zat op de centen. Dat moest toen.’’

Wij waren terug in de jaren zestig toen heel Nederland zuinig was en spaarde voor nieuwe gordijnen, een stofzuiger, een wasmachine of radio. Als je geluk had rolschaatsen.
,,Als papa de hond uitliet, deed ik dat kacheltje gauw op 3 en kwam jij de trap opgerend met een koetjesreep. Zodra het grind knerpte, rende jij de trap af en deed ik die kachel op 2. Dat ding bleef rood nagloeien. Dan was ik bang dat hij naar boven kwam. Hij kwam nooit.’’
Aal knikt. ,,Hij wist niet beter. Jammer hè.’’

Nu dreigde het glibberpad van oude liefde. Dus gauw terug naar de veilige saaiheid.
,,Als ik huiswerk deed, staarde ik vaak naar buiten naar de gesloten vitrages rondom. Op een dag ging de buurjongen van de overkant ook boven leren. Toen werd het spannend.’’
,,Wat dan, An!?’’
,,Stiekem gluurden we naar elkaar en na een tijdje deden we de vitrage opzij en begonnen we te zwaaien.”
,,O ja? En toen!”
,,Uh. We gingen niet verder dan zwaaien, maar dat deden we wel heel spannend, niet met de hele hand, maar met één vinger opgestoken, de wijsvinger.’’
Aal stak meteen haar wijsvinger op en knikte haar hoofd, alert en adrem als ooit.
En daar krijg ik nog een brok van in de keel.

Deel dit bericht:

Eva Terra Incognita

Eva Terra Incognita
Te bestellen bij de boekhandel

Sophie - Genius Loci

Sophie - Genius Loci
Te bestellen bij de boekhandel

25 reacties

  1. Ik ben blij met deze kleine kijkjes in het leven van Aal en jou, Anne. Prachtig dit manoeuvreren langs ‘gevaarlijk gebied’, mooi en subtiel beschreven.

  2. Omdat ik foto’s van jouw moeder heb gezien, kan ik me haar steeds goed voor de ‘geest’ halen als je haar beschrijft Anne. Ik vind het prachtig om de vele bijzondere momenten uit jullie gezamenlijke verleden tot leven te zien komen……

    1. O Jannie, wt bijzonder om dit van jou te lezen, je hebt haar nooit gezien of ontmoet en dat je haar toch voor de geest kunt halen – dat raakt me wel hoor, dan is ze er nog hè….

  3. Oh Anne,

    Wat schrijf je toch altijd mooi.
    En dat gevoel van die lange dagen als kind.
    En dat je dat weer terug krijgt als je met een vlek bezig bent, heel herkenbaar.
    Ik wilde van mijn dochter ook een techneut maken. (“IK HAAT TECHNIEK!”, zei ze later)
    En ik gaf haar een Meccanoo doos voor Sinterklaas.
    Ik hielp haar om een hijskraan te bouwen.
    Ik dacht dat ik dat wel in een uurtje deed toen ik zelf een kind was.
    Maar ik was een paar dagen bezig.
    Hoe je gevoel van tijd soms met je speelt.
    Ik heb nu ook het idee dat de secondewijzer van de klok sneller gaat.
    Maar als ik : eenentwintig, tweeëntwintig, drieëntwintig zeg, dan klopt het weer.

    Komt allemaal door jou dat ik dit opschrijf.

    Liefs,

    Kees

    1. Dat vind ik zo leuk van jou Kees, die openheid en al die associaties die het teweegbreng, en dat je die dan deelt – wat dan weer bij mij van alles opdiept, zoals mijn broertje met zijn meccanodoos… de hijskraan die ook hij wilde bouwen en net een stukje tekort kwam of zoiets….

  4. Mens mens wat mooi beschreven. Dat kun jij echt als geen ander Anne! En wat heb je dat liefdevol aangepakt…Er komt bij mij ook heel wat naar boven…XX

  5. Mooie inkijkjes in vervlogen dagen en de tijdgeest…zullen onze kinderen of kleinkinderen ook zo over ons iets nalaten?
    Ga verder met lezen in het boek van dominee Wim Jansen Dominee zoekt God.
    Wim is meer een pastor, een begeleider, een bon vivant, een zoeker en een mens naar mijn hart.Hij was boerenzoon, onderwijzer en nu ach dominee…Hij schrijft ook over zijn jeugd in zijn eerst boek…vergelijkbaar met deze blog.79221

    1. Ha Jan! Wat leuk jou hier aan te treffen! Ik ben natuurlijk meteen benieuwd naar de woorden van Wim Jansen – via je code kan ik er van hieruit niet bij, maar ik ga op zoek! Dankjewel.

  6. Hoe bijzonder en liefdevol je dit hebt beschreven Anne, maar ook heel bijzonder hoe jij steeds de juiste snaar bij je moeder wist te raken. Dat kan alleen als er liefde, warmte en genegenheid bestaat met elkaar.

    1. klopt Ellie, maar toch was het mij niet gelukt als Aal en ik niet 10.000 km samen LAW’s gelopen hadden. Dat was een basis die alles mogelijk maakte wat er op volgde – want juist in dat samen lopen, met dezelfde blaren en dorst en en en, werden we loopmaatjes en dat is een band waar veel meer vrijheid in zit dan in de moeder-dochterband…

      1. Zo mooi heb je dit uitgelegd en ik begrijp dat het een wonderlijke band is geweest…..wandelen, blaren en dorst, slappe lach….dat is veel ruimer (kan het juiste woord niet vinden, maar jij begrijpt mij) in zekere zin dan moeder-dochter relatie.

  7. De tijd die je daar beschrijft moet tegelijk saai en opwindend zijn geweest, het lijkt mij dat je moeder meer meedacht als je er was, wat dan ook weer interessant kon zijn.

  8. ahhh ik had alles in een hoekje naast en onder elkaar gezet
    zaai met zaai naar beneden, de letter z gemeenschappelijk
    saai met aai
    en Aal met Anne

    stom oncreatief blog

    1. hahaha Joke!!!! Wat herkenbaar! en zeer lief….. maar uh, kun je nagaan hoe ik hier soms wel een uur bezig ben om het erop te krijgen zoals ik wil…. het goede nieuw is, dat mijn webmaster bezig is met een nieuwe website met meer mogelijkheden! die we dan ook weer moeten ontdekken….

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *