Met je moeder in huis is het verre verleden dichterbij dan gisteren of morgen. Zelfs vandaag de dag is vaak ongrijpbaar. Als mijn moeder in bed ligt, bekaf van die paar uur op, ga ik vaak nog even bij haar zitten babbelen, dat wil zeggen, ik houd een monoloog, een soort beschouwing van de dag, of ik zing een lied, of ik houd haar hand vast, of ik zwijg. Dat gebeurt de laatste tijd steeds vaker. Dan zit ik zwijgend in de schemer naast haar bed en droom een mooie nacht voor haar.
Nu heb ik net het nieuws gehoord dat Hetty Blok is overleden en dat roept bij mij veel op. Hetty was een buurvrouw van mijn moeder op de Parnassusweg in Amsterdam. Aal vond haar nogal op de voorgrond dringen bij de groenteboer om de hoek en bij de bakker. Dan zei ze dat Zuster Klivia weer kapsones had. Ze zag liever Piet Römer in de winkel, een buurman in dezelfde straat. Die glimlachte altijd. Mart Smeets kwam ze ook vaak tegen, hoe hij reageerde weet ik niet meer, alleen dat zij dat geweldig vond, want ze hield net zoveel van sport als hij en wist er evenveel vanaf. In haar beleving.
Mijn zwijgende herinneringen dwalen rond het dommelende hoofd van mijn moeder. Tevreden zuchtjes komen uit haar mond en haar neus.
‘Ik weet nog dat wij televisie kregen, Aal, toen hoefden we niet meer naar meneer en mevrouw Hendriks. Alle buurkinderen mochten zaterdagmiddag bij hen komen kijken. Schoenen uit in de keuken en dan stond daar zo’n tafeltje met een fles yoghurt op de kop voor de laatste restjes.’
Mijn moeder zucht vredig door bij dit kalme beeld.
‘We keken daar naar Coco de vliegende Knorrepot en Zwiebertje en het leukst was Ja zuster, nee zuster.’
Zachtjes zing ik de tune ‘Niet met de deuren slaan, ja zuster, nee zuster…’
Aan de glimlach te zien begint mijn moeder nu heel gezellig te dromen van Zuster Klivia. In de rust rond mijn moeder drijven steeds meer beelden naar boven.
‘Wij hadden nog geen tv en op een keer gingen wij vanuit Tiel naar Pa en Moeke in Groningen. Ik vond het niet leuk dat we op zaterdag gingen. Ik wilde het kinderuurtje niet missen, maar toen zei jij dat jouw vader veel moderner was dan mijn vader en dat hij allang televisie had.’
Haar ronk maakt duidelijk dat twee verschillende vaders in een adem teveel is.
‘Jouw vader zei altijd bij de deur ‘Here Juizus’ en Moeke ‘mien leuve God!’, weet je dat nog?’
Aal glimlacht. Misschien herinnert ze zich deze vaste begroeting bij de voordeur van het huisje in de Johan Frisolaan in Groningen. Misschien wordt ze over een poosje weer zo begroet bij een andere deur…
Mijn moeders mond beweegt. Ze mompelt. Ik houd mijn adem in om geen woord te missen.
‘Komt de zuster?’
‘Ach schatje toch, nee, de zuster komt niet, dat was een liedje.’
Ter verduidelijing zing ik het lied nog maar eens. Ik laat al het overtollige, ingewikkelde van haar vader en moeder en Groningen achterwege, de geruststelling van haar vader dat Zuster Klivia in hun teeveetje paste en mijn tegenwerping dat de helft wel buiten beeld kon vallen zonder dat hij wist wat hij miste. Ik zie opa nog grijnzen met de peuk op zijn lip en zijn vergeelde rookhaar. Opa is dood, zuster Klivia is dood, het verleden is dood, en hier zit ik verhalen op te hangen bij mijn moedertje die steeds meer vertoeft in de armen van Morpheus…
Ze mompelt. Ik leg mijn oor aan haar lippen.
‘Jij bent een lief kind en jij kan best hoofdzuster worden.’
Menu
20 reacties
Zag vanavond een herdenkingsprogram van Hetty Blok. Met tranen in mijn oude lachende ogen drong ineens weer tot me door hoe mooi van melodie en hoe spits van woord die oude liedjes waren. Denk dat ik dat nu nog best kan beoordelen..vraag me onderhand ook af of dat niet aan mijn leeftijd ligt!.
Vergeet ik helemaal te zeggen, hoe prachtig jouw verhaal over je moeder is. Doe ze maar tussen neus en lippen de groeten van die vreemde oude man op je blog…anders moet ze daar teveel over nadenken!
wat lief, Jioiost…. ik zal het doen en ben benieuwd wat ze erop zegt, want ze blijft me verbazen met haar reacties – die vaak wat langer tijd nodig hebben om naar buiten te komen. Dankjewel voor je reactie, fijn dat je me leest…. 🙂
Ontroerend, indringend, herkenbaar, liefdevol. Mooi om te lezen hoe jij toch steeds weer contact weet te maken.
Mooie feedback Ria, dankjewel.
heerlijk toch lieflijke herinneringen anne! bijzondere straat daar in een bijzondere tijd lijkt mij! toen was nederland nog best klein toch?…:-)
gave hertekening! graag gelezen!!
gr en maak er een fijne dag van
pastuiven
Ja, het was eeb bijzondere straat – in Zuid, daar woonden de apartste mensen en misschien nog wel….. maar dan zonder Hetty Blok en Aaltje Kolman…
Mooi geschreven, herkenbaar verhaal. Onze herinneringen zijn heel belangrijk. Ook die kleine leuke momenten met mijn schoonmoeder in het vezorgingstehuis zijn me heel dierbaar. Sinds ik hoorde van het overlijden ben ik ook steeds maar aan het zingen, ja zuster, nee zuster…
Warme groet
Dankjewel Mieke, voor mij winnen herinneringen ook steeds aan waarde – het is alsof door de her-innering iets innerlijk geworden is….
Ontroerend verhaal,
uit een voor mij volkomen onbekende wereld.
(Maar daar is literatuur immers voor.)
O, wat zeg je dat weer fijnbesnaard! Dankjewel Selma.
Wat heb je dit toch weer mooi geschreven ! Mijn gedachten gaan terug in de tijd……
Ha Lia, rechtdoorzee – dankjewel meisje…
Ontroerd gelezen, hoop dat later, over een poosje, mijn dochters zo lief voor mij zijn.
Anne, wat mooi om te zien hoe je lief hebt en hoe je schrijft.Groet!!
Dankjewel voor je mooie blik Athy, ben ik blij mee, ‘t is best intiem allemaal…
Als ik mijn ziel bloot leg, denk ik menigmaal aan Hans Plomp, die tegen me zei ‘als schrijver moet je met de billen bloot, anders is er niks aan’ .
Ik vroeg of hij mijn eerste boek (manuscript) wilde lezen en vond dat best eng. Toen hij het uit had, zei hij dat de karakters onvergetelijk waren,omdat ik iedereen uitkleed…
‘t Is maar net hoe je leest 🙂
Ach ja de kapsones van zuster Klivia. Mooi verhaaltje, zie ook mijn in memoriam: Hetty Blok en de poëzie http://wp.me/1MauM
Dank Willem, en ik heb jouw IM ook gelezen, jouw ‘gouden Kalfje’ voor Hetty. Leuk dat je ook even memoreert aan haar andere kant….
“o kon ik dat nog eens herwinnen
kon ik nog eens opnieuw beginnen.”
De laatste twee regels van het Ezeltje van Vazalis.
Dit naar aanleiding van de verwijzing van Willem Kalb, prachtig gedicht hoor!
Wij keken bij de groenteman op woensdagmiddag. Ieder kind betaalde vijf cent.
Wat me verbaasde over Hetty Blok dat ze geen Groningse was. Ja, een goed actrice kan dat, maar daar denkt een kind niet aan. Gisteravond zag ik fragmenten van haar. Amsterdams, Rotterdams, Gronings. Net zo makkelijk. Een heerlijke tijd was het met Rusthuis Klivia.
Anne, je schrijft altijd zo mooi en liefdevol over jouw moeder.
Leuk dat je ook bij Willem Kalb hebt gekeken – en vroeger bij de groenteboer, was dat Velders? Onze buurman in het boerderijtje? Daar keken wij nooit. Wist niet dat dat daar kon.
Fijn dat je er was Kees, en dan bedoel ik hier.
Ja, zo mooi. Hoe zien onze laatste dagen hier op aarde eruit? Net zo onbekend als morgen. En toch zo anders, zo veel spannender, alsof het er dan op aan komt.