Signeren – Genius Loci (3)

Het signeren van Eva Terra Incognita begint in Westfriesland, een gebied binnen de Westfriese Omringdijk, tegenwoordig befaamd als één van de nieuwste fietsklassiekers. Met zijn 800 jaar is deze dijk de enige ter wereld die tot monument is uitgeroepen. Kenmerkend voor het karakter is, dat de dijk nooit gepland is van hogerhand, hij ontstond eigenhandig, meter voor meter.
Het gebied was 5000 jaar geleden al bewoond toen het land nog ver boven de zeespiegel uitstak. De naastgelegen zee, Almere, slokte land op, mensen verdwenen, het gebied werd plassig en drassig, verveende en vereenzaamde. Ergens in de jaren 1000 begon dit moerasgebied mensen aan te trekken die weigerden zich te onderwerpen aan landheren, ze wilden geen horigen zijn, hun vrijheid ging hen boven alles. Vanuit Texel, Wieringen, Denemarken, Friesland en verder werden zij aangetrokken door de Genius Loci van dit onontgonnen gebied. Je had de vissers die haringen vingen in de Almere, je had de boeren die het land ontgonnen, sloten gravend voor de afwatering en dijken opwerpend om hun land te beschermen. Zo groeide de dijk tot hij het hele gebied omringde!
Toen Willem II de vrije Westfriezen aan zich wilde onderwerpen in de winter van 1256, was het de ongrijpbare Genius Loci die ingreep: de Westfriezen hadden zich met stokken achter de rietkragen verschanst, toen Willem gewapend en geharnast te paard op hen inreed. De Westfriezen herkenden hem niet eens, maar de Genius Loci voelde gevaar: Willem zakte door het ijs, de Vrije Friezen kwamen overeind en hielpen de onbekende met hun stokken naar de andere wereld. De strijd was beslecht, het leger vluchtte, de Westfriezen bleven vrij. In dit gebied woon ik, in dit gebied begint het signeren.

Alle westfriese boekhandelaren van Stumpel hebben voor de schrijfster een royale tafel naast de entree klaargezet met hoge stapels boeken ten teken dat er voor iedereen een boek is. Enkhuizen heeft het kleinste filiaal van Stumpel, maar met groot innerlijk vuur, wat ook terug te zien is aan haar gevoel voor kronieken (Enkhuizer Almanak), historie (Zuiderzeemuseum), sprookjes (Sprookjeswonderland), jachthavens, stoomtram en rijke verleden als VOC stad (17e eeuw).

Enkhuizen spant voor mij de kroon. Dat dank ik aan twee vrouwen, de ene komt aangewaaid, de ander staat achter de toonbank, Jolanda Rosa Bian, een Italiaanse creatieveling die werd aangetrokken door de vrije geest der westfriezen. Zo ging ze eens voor Stumpel  naar de verffabriek van Talens om het product te leren kennen, want ze verkoopt het liefst wat haar goedkeuring heeft. Komt ze binnen bij Talens, staat daar een ezel met schilderlinnen voor haar klaar. Jolanda heeft nooit geschilderd, maar gaat spontaan aan de gang. Haar hart resoneert, onder haar handen ontstaat een prachtig stilleven, ze ontdekt haar gave, ze is kunstenaar. Ze schildert portretten van mensen die ze kent of uit de droom, haar Terra Incognita, donkere mensen met heldere blik, uit har hart gegrepen.

De vrouw die aan komt aanwaaien met de wind stormt nar binnen als ik amper aan het tafeltje naast de toonbank zit. Ze kent me van mijn columns en vol enthousiasme rukt ze me achter mijn tafel vandaan dat ze me nu toch eindelijk ziet en kan aanraken. Doortastend pakt ze een stapel boekenleggers van tafel en rent de straat op, waar ze in de streektaal jubelt ‘nou maid, skaat, skeet, wat leuk dat je langs komme, Anne is binnen met d’r nieuwe boek, kom kaike en kope!’
Ik kan het signeren amper bijhouden.

Jammer genoeg zijn er geen foto’s van, maar je kunt je vergapen aan de portretten van Jolanda Rosa Bian en al het ander schoons dat Enkhuizen te bieden heeft.

http://www.stumpel.nl/winkels/boekhandel-stumpel-enkhuizen

http://www.jolandarosabian.nl

http://www.sprookjeswonderland.nl/home/

http://www.zuiderzeemuseum.nl