Sinterklaas en Zwarte Piet

Het Sinterklaasfeest is oeroud en oer-Hollands.
Het begon in de tijd dat de Germaanse goden nog rondwaarden, de tijd dat Donar de donder liet rollen en Wodan door de wolken reed op zijn paard Sleipnir, zijn zoon Tyr achterop. Op hun tocht door de wolken passeerden zij de ronde hutten van onze voorouders, eenkamerwoningen met aangestampte grond en een vuurplaats in het midden, waar de bewoners bij het schaarse licht rondom zaten op schapenvachten. Misschien zongen ze er wel bij, of vertelden verhalen over de goden.

Midden in de lange, koude, donkere winter reed Wodan door het luchtruim op zijn paard. In een grote zak droeg hij geschenken met zich mee, een heerlijk vooruitzicht als je zit te kleumen. Wodan steeg niet af van zijn ros, hij gooide het geschenk door het rookgat en de mensen keken wel uit dat het niet in vlammen opging.

In de loop van de geschiedenis verdween het rookgat en kwam de schoorsteen. De pakjes mochten natuurlijk niet blijven steken in de pijp, dus moest de zoon de pakjes binnenbrengen door de schoorstenen. Gelukkig waren die aanvankelijk veel breder dan ze nu zijn. In de kamer vond hij een wortel voor Sleipnir en klom dezelfde donkere weg. Dat hij zo zwart als roet van zijn missie terugkeerde deerde hem niet.

Namen veranderen in de loop van de tijd. Mythen worden vervlochten met historische personages. Met de kerstening kon de kerk geen mythische Wodan gebruiken, maar de mensen wilden hem niet kwijt. Gelukkig verscheen op het goede moment de bisschop van Myra ten tonele. Hij deelde zijn rode mantel met een zwaard doormidden en gaf de helft aan een arme sloeber. Dit gebaar paste naadloos bij het archetype van de mythische goedheiligman, Wodan maakte plaats voor Sint.
Van toen af aan werd het Sinterklaas met zijn helper, almaar zwarter van het roet, werd Zwarte Piet zijn naam.

Met onze centrale verwarming zijn we onze schoorstenen bijna vergeten, ook schoorsteenvegers zijn uit het straatbeeld en onze herinnering weggevaagd, niets herinnert ons er nog aan hoe cadeautjes door het zwarte kanaal bij ons komen.

Ik herinner me hoe Zwarte Piet angstaanjagend bij ons op de deur bonsde en vreemde kreten liet horen en zijn zwarte hand om de hoek van de deur. Dat waren spannende tijden. En dan die mand met kleurige pakjes! En de gedichten! Alle voorpret en creativiteit die we daarin kwijt kunnen.

De surprises, het inpakken en uitpakken. Van die enorme pakken die telkens verder uitgepakt moeten worden en soms halverwege voor een ander bestemd zijn en dan op het eind is het piepkleine pakje toch voor jou. Geen typemachine zit er in dat grote pak, in dat kleintje binnenin zit een pen!
Met gedicht.

Dat is het unieke van Sinterklaas, hij is niet alleen de goedheiligman zoals de Kerstman op zijn arrenslee, onze Sinterklaas onthult Terra Incognita, onze hebbelijkheden en miskleunen, maar wel op een humoristische manier en ook nog in dichtvorm.

Ik houd van Sinterklaas en zijn Piet, zwart of niet.