Het is een grillige griep. Iedere keer als ik denk dat ik er van af ben, komt hij in andere gedaante het hoekje om. Hoe dik ik mezelf ook in de kleren steek, ik hoef maar even de eenden te voeren, of de holtes spelen op. Loopje naar de winkel? Keelpijn. Signeren op de vakantiebeurs? Dat wil je niet weten.
Ik wist dat het mis was, meteen bij het wakker worden in het enorme bed in ons huisje in het Fichtelgebergte, 27 december vorig jaar. Vorig jaar!
Het nieuwe jaar is met roze vingers en grijze mist kakelvers begonnen aan zijn 21ste dag en ik zit maar te wachten tot ik klaar ben met het oudbakken jaar.
Als je niet vooruit kunt, dan maar achteruit…
Ik weet waar ik het opgelopen heb: bij de Bruna in het Streekhof. De eigenaar van deze Bruna is een Bikkel in het spoor van de Iceman, hij duikt het hele jaar in het IJsselmeer. Op mijn signeermiddag was hij geveld door de griep en zat ik als een semi-bikkel een paar uur te signeren op een tochtige gang in een jurk.
Je bent geneigd de oorzaak te zoeken in kou, tocht of virussen, maar de echte veroorzaker ben ik zelf, daar ben ik inmiddels achter: ik ben het hele oude jaar doorgegaan waar ik rust nodig heb.
Op 4 februari kregen we een telefoontje in Sittard waar ik net een lezing over mijn debuutroman Sophie zou houden voor de bibliotheek.
‘Aal is dood.’
In trance terug naar huis over snelwegen vol files.
Het is goed. We hebben er vrede mee. Ze is verlost uit haar krakkemikkig lijfje. Zucht.
Eendrachtig maken we er een afscheid van in de geest van Aal, met humor, huilen, blote handen, bloemen, soep, broodjes en alles, alles, thuis.
Het huis is leeg zonder mijn moeder. Ik verwerk mijn verlatenheid met het aanraken van alles wat zij aanraakte. Haar kleding, haar spullen, haar kunst, ik geef weg en geef plek. Op advies van mijn Berbervriendin verander ik haar kamers. Ik zie me nog in de weer met potten verf, hoe ik al haar meubels aai met een veel te klein kwastje, expres, en almaar op mijn knieën streel ik haar vloer, haar tafel, haar kasten – en terwijl ik de krijtverf uitsmeer, voel ik haar hand in de mijne en krijt het zachtjes in mijn hart.
in de krijtverf
in de krijtverf
in de krijtverf
Onderwijl zet ik Sophie in de wereld. Signeer, houd lezingen en geef interviews.
Ontvang gasten. Kamers vullen zich met nieuw elan.
En ik schrijf, schrijf, schrijf, mijn hart en mijn ziel.
Ik voltooi Eva.
Ik weet dat ik griep heb, direct bij het wakker worden 27 december.
Ik besef meteen dat geen van mijn wensen door kan gaan.
Niet lopen door de wouden, de bergen, de sneeuw. Geen dieren zien, geen herten, vossen, marters, eekhoorns, roofvogels. Geen uitjes, etentjes, bezoekjes, film of theater. Ik voel me verdrietig en verslagen.
Heb nergens zin in, niet in eten of drinken, zelfs voor knutselen en kleuren heb ik geen fut. En het ergste is: ik heb geen zin ooit nog een letter op papier te zetten, laat staan een hele roman, Iris kan me wat… pff
Ik geef me over…
26 reacties
Lieve Anne,
Als je niet naar je lichaam luistert, zorgt dat lijf wel dat je moet gaan luisteren.
De uitputting nabij………..en dat kost tijd..heel veel tijd om weer op toeren te raken.
Geef je lijf waar het nu al zo lang om vraagt..( uit ervaring en verrekte moeilijk )….RUST..
Liefs en sterkte…<3
dankjewel lieve Dimph… vrouw met ervaring
rust is fijn, dat merk ik wel, doet me ook goed, maar wanneer ben ik een keer uitgerust?
het meeste mis ik ‘buiten’ – ik vind het echt een straf dat ik het elke keer moet bekopen als ik de frisse buitenlucht inga. hoe kan het dat het zo fijn voelt de frisse lucht in mijn longen en dat mijn keel en mijn borst erop reageren met pijn en met druk?
mijn nieuwste ontdekking is dat het het best gaat als ik inadem door mijn neus en uitadem door mijn mond, maar dat houd ik niet lang vol, doe ik het ineens weer omgekeerd…
Je kunt’t best’n sjaal voor je mond en neus doen, dan wordt de koude lucht al wat verwarmd ja inademen door je neus als die niet dichtzit en als door’n pijpje door je mond uitademen.
Als je geen hoge koorts meer hebt warm aankleden en’n frisse neus halen even geen kilometer hoe verleidelijk ook. !!!!
Hopelijk snel weer helemaal beter, Anne!
Ik heb vanmorgen je boek aangekregen, dat wordt weer genieten!
Lieve groet,
Marleen
ik krijg gelijk een stoot energie Marleen, heel eigenaardig hoe dat werkt en dat ik dat nu opmerk… dankjewel!
Goed zo Anne,geef je maar over, komt wel weer op zijn voetjes terecht . Ondertussen krijt ik zachtjes met je
die is raak Attila… wat ben je toch een empathisch mens, dankjewel
je moeder’s verhaal is zo herkenbaar en indrukwekkend.
Op de, wat donkere dagen in je leven, tijden van griep en ander ongenoegen, dan mis je je moeder en dat gemis tel je ongemerkt op bij de rest.
Samen is het dan soms even teveel.
In korte tijd heb je twee romans geschreven en je bent begonnen aan de derde; dat is ongelooflijk stoer en als ze dan allebei nog zo goed zijn, ja dan…..
Marije! ik zit even bij je op schoot….. dankjewel
Iedere reactie laat zien hoe meelevend iedereen is en hoe geliefd je bent. Ik sluit mij graag daar bij aan. Gebruik dit als jouw geneesmiddel, gevoegd bij de rust die je nu wel moet gaan nemen.
Laat al die genegenheid het elixir zijn om die rust ook te aanvaarden. Het komt allemaal goed. Je moeder is beslist bij je, daar is Kees die je vertroeteld en wij zijn in de geest met je. Beterschap, lieve Anne.
je woorden Athy, ik ga er helemaal in op….
al die genegenheid als elixer om mijn rust te aanvaarden…
genegenheid
van zoveel mensen die ik nooit zag, maar voel als ik schrijf, als een mantel van weerklank
jij spiegelt het aan me terug, de genegenheid, dat is het, dat voel ik
en ontroert me diep
jouw gave dit ragfijn te verwoorden, dank Athy…
Wat herkenbaar Anne, het komt en gaat en komt en gaat en ook ik zie er naar uit dat hij definitief gaat, uch uche uche.
Stekte en zorg goed voor jezelf.
samen
de golfslag
beleven
teken van leven
levensteken
tekenend…
dankjewel Tekenpraktijk Heelbeeld…
Dag Anne! Je hebt het hierboven over krijten, wat me doet denken aan het Belgische woord krijsen dat huilen betekent. Krijten-krijsen is niet hetzelfde woord, maar toch leg ik ergens deze link en zie ik het als een soort van rouwverwerking waar je nog doorheen gaat. Het heeft al met al misschien langer tijd nodig dan je kon vermoeden allemaal, en dat mag. Toch?
Liefs!
Jannie
je hebt het goed gelezen Jannie, het krijten, zachtjes krijten van mijn hart…
wat ik niet voorzien had, is het terugkeren van dit krijten
dat missen niet altijd minder wordt
maar kan opwellen en uitbarsten in tijden van ‘griep en ander ongenoegen’, waar Marije zo mooi op wijst –
het zal weer wegebben
ik vind het wel fijn haar levende aanwezigheid, haar sprankelende humor en barse nuchterheid te missen, die ruwe aai over mijn haar, die onverwacht zachte handen toen ze op één van onze voettochten mijn pijnlijke blaarvoeten in haar handen nam…
ik voel je zachte blik en je liefs Jannie, het maakt zomaar even wat los, dankjewel
Lieve Anne, zoveel herkenning …
Waar jij zelf dat niet kon en als een trein door denderde, eiste jouw lichaam rust. Rust en genezing, vooral genezing van het sterven van je moeder. De geboorte van Sophie en van Eva, binnen een jaar. Je vliegt alweer van de ene ‘groet & ontmoet’ naar de andere, terwijl je nog maanden de nasleep van deze griep zult ervaren.
Die griep had je in de greep en het was nodig. Krijten is een ander woord voor huilen, dat had je ook nodig. Dat derde kind kan wel eventjes wachten, 2015 ook. Ik ken dat gevoel van het nieuwe jaar dat in de kinderschoenen voorbij dendert zonder dat je het be-leeft. Het is nodig om even stil te staan bij jezelf. Ik hoop dat je dat kunt.
<3
ik merk je herkenning aan de kracht van je woorden, Marjolein –
….genezing van het sterven van mijn moeder….
dat is heel erg waar
alles wat je zegt is waar
ik begrijp nu wat mijn moeder deed met plantjes die mij niets zeiden, begonia’s, vlijtige liesjes, cactusjes, van dat hele kleine bloeiende spul waar ik zelf groene oerwoudplanten heb. die geef ik eens in de tien dagen twee liter water per plant – klaar. zij was elke dag in de weer met dt grut, vingers in de grond om te voelen hoe die was, of er een drupje water bij moest – en dan dat eindeloze uitplukken van dooie bloemetjes, of blaadjes, dt gepraat van haar met een plant, terwijl ik aandacht wou…. ik begrijp het eindelijk, zij kon ergens bij stilstaan, en dat is te zien aan haar ongeëvenaarde miniatuurtjes van planten. die zal ik eens op de foto zetten – dan kun je het met eigen ogen zien.
Het betekent dus dat je genezen bent van dit sterven – of op z’n minst aan het genezen …
Zij kon stilstaan bij die bloemetjes, jij moest stilstaan bij jezelf.
Ik heb mooi praten; ikzelf moet nog beginnen met het genezen van het sterven van mijn vader. Zoiets vergt tijd, veel tijd. En aandacht.
Ik ben benieuwd naar haar miniatuurtjes. X
Anne, alles is hierboven al gezegd! Wat kan ik nog toevoegen? Geef jezelf de tijd om te verwerken, om te ‘genezen’ en weer op te staan, te groeien en te bloeien in het nieuwe jaar 🙂 Dat is moeilijk, jezelf tijd geven….ik herken zoveel in je verhaal. Ook ik ben door 2014 heen gedenderd, heb grenzen overschreden, net als jij steeds weer verder gegaan. Nu word ik, net als jij, gedwongen pas op de plaats te maken. Hopelijk kan ik dat ook, mezelf de rust gunnen om ook weer te groeien en te bloeien. Liefs <3
wat apart Ellie, moet je lezen wat ik hierboven geschreven heb aan Marjolein – over groeien en bloeien gesproken… wij lijken wel zusjes met onze parallelle ervaringsweg…
misschien kunnen we een voorbeeld nemen aan mijn moeder, klein plantje kopen en verzorgen… net als onszelf 😉
beterschap!
Leun maar achterover en als het even kan, laat de boel de boel. Je hebt ontzettend veel meegemaakt op heel korte tijd en dat laat zijn sporen na. Je lichaam waarschuwt je door pas op de plaats te maken. Nu moet je hoofd dat nog accepteren. Slaap Anne, slaap, laat je gedachten toe en schrap moeten uit je agenda.
Mooi invoelbaar geschreven stuk.
nu moet mijn hoofd dat nog accepteren
zo eenvoudig
zo lastig
de boel de boel laten
je woorden stralen kracht uit en doelgerichtheid
ze landen regelrecht in mijn binnenste
als een wilsbesluit
fijn dat je de tekst waardeert
Anne <3
<3 Joke
en dan zien wij de hartjes en voelen ze ook ;)
Ja Anne, dat werkt nu eenmaal zo. Op een gegeven moment zegt je lijf: “En nu is het genoeg, nu moet ik even bijkomen.” Denk goed aan jezelf. Eet goed, neem tijd om te ontspannen slaap voldoende.
Heerlijk zo’n concrete slotsom, dankjewel Wilma!