Mantelzorger

Een onmogelijk woord, mantelzorger, alsof je voor een mantel zorgt, terwijl het je liefste is, je kind, je vader, je moeder. Alsof je zelf een mantel bent. Mantel vind ik toch al een onaantrekkelijk woord, net als blazer en colbert. Het enige waar mantel iets toevoegt, is bij schoorsteen, schoorsteenmantel heeft iets gezelligs. Ondanks deze bezwaren ben ik volgens het CIZ (centrum indicatiezorg) mantelzorger. Wat inhoudt dat mijn moeder te weinig PGB (persoonsgebonden budget) krijgt om de kosten voor haar zorg te dekken, ik ben er immers? Hoewel zij in haar aanleunwoning in onze boerderij zelfstandig woont, wordt aangenomen dat ik per etmaal minstens negentien uur beschikbaar ben. Beschikbaar wil zeggen op twee meter afstand, want vijf minuten alleen kan desastreus zijn, zoals die keer dat ik man een moment terzijde stond en zij binnen vijf minuten op de grond viel, met heupbreuk tot gevolg, wat decubitus tot gevolg had, wat verwarring tot gevolg had, en zo verder.

Alles is terug te voeren tot geld, geregel en bureaucratie, maar daar wil ik het nu niet over hebben. Het gaat over mijn leven, of algemener, het leven van ‘de mantelzorger’. Van het ene moment op het andere ben je het. Onbezoldigd, maar dat deert niet. Je neemt de handschoen op. In je hart wil je het. Je weet vooraf niet dat je abrupt in een ander leven gegooid wordt. Niets is nog wat het was. Je ruimte, je tijd, je energie en je relaties wankelen. Je eigen evenwicht is totaal verstoord. Het gaat nog maar over een onderwerp. Hoe moet ik voor haar zorgen, haar optillen, wassen, aankleden. Wat te doen als ze verstijft, voor dood ligt, wartaal spreekt, bang is, depressief, hallucinaties heeft. Als je eigen rug een breuk heeft, je hoofd op knappen staat en je hart huilt, heeft in het gunstigste geval je man, mijn Kees, bergen administratie en bureaucratie doorgeploeterd en komt er eindelijk hulp. Heerlijk. Alleen…
Plotseling is je huis niet meer je huis. De wanden en deuren die de huizen scheidt, verbindt ze ook. Je strijkplank, vriezer, wasmachine, droger, bezemkast, huis en tuin, niets is meer privé. Rondom is hulp. Tot je opluchting. Tot je verwarring. Zo gaat een jaar voorbij. Dan is er grote vakantie. Op doktersadvies. Dankzij de professionele hulpen. Dankzij mijn vriendinnen.
Het duurt tien dagen voor ik weer kan slapen. Dan zijn er nog 20 dagen om uit te rusten en bij te tanken. Ik wil niet terug. Niet naar vorig jaar. Zie op tegen de berg. We gaan terug. Natuurlijk. Mijn huis is in de war van alle vreemde scepters. De poezen zijn blij dat we terug zijn. Dat geeft moed. Dan ga ik naar mijn moeder.
,,Ben jij daar Anne? Ik heb je zo gemist.’’
Mijn hart schiet op zijn plek en klapt open, er stroomt iets onbeschrijfelijks in, mooier dan vrijheid en vakantie, transparanter dan lucht, feller dan vuur, zachter dan water.