Voor de workshop Verhalen Vertellen van Arnold Sandhaus moet ik een tekst uit het hoofd leren. Twee gedichten heb ik gevonden, van dode dichters. Ik lees het klankgedicht, ik lees het sprookje en wil ze uit het hoofd herhalen. Dit gaat niet. Dan maar zin voor zin. Eerst het klankgedicht. Wat eenvoudig lijkt, is moeilijk. Woorden schuiven over elkaar, raken door de war en verstrikt.
Ik probeer het sprookje. Dit zit zo vreemd in elkaar dat ik woorden en zinnen oversla. Ik wil geen ander gedicht zoeken, dan verlies ik tijd die ik beter kan besteden aan het trainen van mijn hersens. Zo moeilijk kan het niet zijn om tien zinnen te onthouden. Wel dus. Voor mij. In de tegenwoordige tijd. Vroeger is dood. Wat geweest is, is niet meer. Wat ik vroeger eenmaal zag en bleef zien, is opgelost als goud in kwik, een wortel in kokende soep.
Hoe leer je uit het hoofd?
Zin voor zin. Woord voor woord. Met ritme.
Dit werkt niet. Ik maak andere woorden in hetzelfde ritme, waarbij het ritme een monotone, gedragen, onnatuurlijke dreun wordt, als een hamer op een aambeeld, een tang op een varken.
Ik probeer het gedicht te zien als strip, elke zin is een plaatje en samen zijn ze het gedicht.
Ik verval nu in zinnen zonder einde, zonder weerga.
Na drie dagen ken ik die tien regels nog niet uit het hoofd.
Ik typ ze uit en leg ze onder mijn kussen.
Werkt niet.
Doe ik ook eens een workshop. Het wonder van de stem. Val ik stil.
Ik ben wat ik ben. Ik kan wat ik kan. Ik kan niet wat ik niet kan. Confronterend.
Mijn ijzeren geheugen is een bak oud roest geworden zonder dat ik het gemerkt heb. Niet bij de boodschappen, niet in gesprekken, niet als ik schrijf. Ik zal mijn moeder toch niet achterna gaan? Zij heeft nu 15 jaar Parkinson en Lewy Body, een aan Parkinson gerelateerde vorm van dementie. We schelen 24 jaar. Toen zij 9 jaar ouder was dan ik nu ben, werd het ontdekt. Wanneer begint aftakeling en waarmee?
Deze gedachten monteren mij niet op. Ik focus op het sprookje voor moeder en dochtertje.
Zij luisteren samen naar haar oud verhaal….. Die voel ik. Tot in mijn tenen. Daar laat ik het even bij. Morgen verder.
De volgende ochtend ken ik het hele gedicht. Maar niet voor lang. ‘s Middags op de fiets weet ik alleen de eerste regel nog en het witte en het blonde haar, geloof het maar, geloof het maar. Wat ik geloven moet is waar, maar raar.
Het sprookje zit vol struikelblokken, zinnen die niet logisch zijn,niet beeldend, niet kloppen, niet rijmen en ritme hebben ze ook niet. Ik moet een ander gedicht.
Menu
14 reacties
Dit is je verhaal, boeiender waarschijnlijk en mooier dan het geleende gedicht.Dit is herkenbaar, deelbaar en raakbaar.
Daar was ik niet op gekomen. Wat een goeie van je, Marije.
Inspirerend! Ik ga mijn eigen verhaal tot het eind! Dankjewel!
Je hebt mij in ieder geval met jouw verhaal gesterkt. No further comment.
En dit sterkt mij weer, Kees.
Wat je toch als workshopleider in je onschuld allemaal teweeg brengt! Er zit maar één ding op, Anne: apprendre par coeur…
hemel, daar is Arnold zelf…..
Anne, je raakte een tere snaar. Wat ik wil is niet gelijk aan wat ik kan….. Ik ben opgehouden met willen..verdraaid moeilijk maar in dit geval baart oefening kunst En nu kan ik wat ik wil en dat voelt zo fijn……..toverwoord : ombuigen
dankjewel Joke, kan ik me helemaal in vinden! Ombuigen en improviseren en spelen –
maar ja, met een gedicht is dat verdraaid moeilijk –
en nu ik eenmaal A heb gezegd, ben ik ook weer benieuwd naar de rest van dit nieuwe alfabet…
steekwoorden op een papiertje, zo leer je het verhaal aan de hand van een klein kapstokje.Jezelf toestaan dat je het met eigen woorden verteld.Dat is het doel van vertellingen.
Zo groeit een verhaal door de jaren heen. Inderdaad, jij hebt je eigen vertellingen als geen ander, daar neem ik mijn hoed voor af.
Dankjewel voor de tip Athy! En voor je mooie compliment. Daarvan strekt me de rug en opent mijn hart – misschien dat ik nu wat kan doen met die tip van Arnold…
Houd moed, Anne, het zal elke dag een stukje beter gaan. Je hebt nog drie hele dagen en vier nachten. Die hersenen van jou hebben slechts wat oefening nodig. Je rent toch ook niet op trainingsdag 1 een hele marathon. Ik zit inmiddels op strofe 16 van mijn gedicht met nog 64 te gaan dus train met je mee.
Renate, is dit echt mogelijk? opgeteld 80 strofen????
wat is er met mijn geheugen gebeurd. Vroeger ging alles mondeling, daardoor zijn de sprookjes bewaard gebleven – ook priesters konden het –
en dat was een goede tip van die moed – daar draait heel veel om….
in het Engels zeggen ze ‘learning by heart’ – een heel andere betekenis eigenlijk dan het Nederlandse ‘uit het hoofd’ – misschien moet je voor de Engelse betekenis gaan van het ‘van buiten leren’ …
Met je hart leren, ja, dat is veel inspirerender en veel mooier gezegd –
Hoewel? Als je het letterlijk neemt ‘uit het hoofd’ – is het dubbelzinnig, het moet het hoofd uit…
Ik heb nog even tijd…