Auteur & kunstenaar

Berbers – 2

Berber stevent resoluut naar mijn keuken, plant de plastic tas van de Aldi op de eettafel en haalt er een viezig blik olijven uit van onbestemde herkomst en ouderdom. Er zit ook nog een plastic zak omheen met een elastiekje. Ik weet zeker dat ik geen verrotte olijf door mijn keel krijg, zeker niet op de nuchtere maag.
Berber let niet op mij, ze heeft alleen oog voor mijn keuken. Ze loopt naar het gasstel, doet een van de grootste pitten aan, zet het smerige blik erop, haalt onderwijl elastiek en plastic weg, pakt ergens een kledderig geel dweiltje vandaan, spoelt het uit en met die natte prop in haar hand opent ze mijn keukenla en haalt daar een vork uit die glimt van nieuwigheid, eentje met een turkooisen handvat.
Net als ik mijn mooie vork uit haar hand wil rukken, ruik ik een gore aangebrande lucht die elk menselijk schepsel de eetlust ontneemt en ook de dieren slaan op de vlucht, luid miauwend.

‘Berber, je olijven branden aan en ik krijg echt geen hap door mijn keel.’
‘Stil maar Anne, alles komt goed, je bent van slag omdat je moeder er niet meer is, maar de moeilijkheid is dat het boze oog in het gat is gevallen. Iemand is jaloers op je en dat houdt je verdriet vast. Zo kun jij niet verder en je moeder ook niet. Ik ga je helpen. Kom eens bij het gasstel staan. Je hoeft niet bang te zijn. Mijn oudste dochter heeft ook last gehad van het boze oog. Dat is nu weg.’

‘Maarmaarmaar Berber hoe weet je nou dat ik last van een boos oog heb en van wie is dat dan en waarom en hoezo is iemand jaloers op mij en hoe weet je dat?’
Berber zegt niets en uit haar rug kan ik niets opmaken. Als een moederkloek staat ze voor mijn fornuis in haar lange rok, tuniek, haar ravenzwarte haar in een knoet op haar hoofd, de vork roerend in het blik dat ze vasthoudt met het dweiltje. De rook wordt steeds dichter en donkerder.
Mijn vriendin heeft niet eerder een ritueel met me gedaan. Het heeft drie of vier jaar geduurd voor ze me glimpen ervan vertelde, maar toen mijn moeder spoken zag, zoals onthoofde mensen en kinderen die opgehangen waren in de boom voor ons huis, zei Berber dat ik zout onder haar kussen moest doen. Van het ene moment op het andere was mijn moeder verlost van haar enge droombeelden en kwam er rust in haar geest.

Berber draait zich om. Ze staat fier zoals ik haar niet eerder zag, een koningin van de woestijn met een rokend blik in de hand. Ze komt naderbij en beweegt het kokende blik om mijn hoofd, terwijl ze klopjes geeft op mijn botten en vlees, waarbij ze onverstaanbare spreuken murmelt. Na drie rondjes zet ze het blik terug op het vuur. Ondanks de verstikkende stank hoef ik niet te hoesten.

Ze legt het natte dweiltje op de grond en met een theedoek in de hand pakt ze het blik, dat op het dweiltje komt.
‘Ga er maar boven staan met je benen wijd.’
Als een mak lam doe ik wat ze zegt.
De rook kringelt omhoog en zou mijn kruis ingaan als ik niks aan had. De rook stijgt op, vertakt en vertwijgt en omcirkelt me. Ik begin een beetje licht te worden in mijn hoofd of juist een beetje zwaar.
Na een poosje pakt Berber het blik en verhit het voor de derde keer.

Als de rook dicht en licht is, gaat ze met het rokende blik om me heen van boven naar beneden en terug en heen en terug.
Berber doet dit alles alsof het heel gewoon is, niet hoofs en heilig als een heiland of mysterieus als een medicijnvrouw, maar als een moeder die soep kookt.

Het blik gaat weer op het vuur en terug op de natte dweil.
‘Nu moet je er zeven maal overheen lopen met je benen wijd.’
Ze trekt haar lange rok op en doet het voor. Eenvoudig.
Zeven keer loop ik heen en weer en word almaar draaieriger.

‘Het roken is klaar, nu de zeven vlammen.’
Door een vage mist zie ik haar scharrelen in mijn keukenkastje. Ze vult een glas met water, pakt een doos lucifers en haalt er zeven lucifers uit. Ze prevelt iets tegen de lucifers en het water en duwt het glas in mijn hand.
‘Niet bang zijn, Anne.’
Ze steekt de eerste lucifer aan en gaat met de vlam rakelings langs mijn gezicht en mijn haar. Als ze rond is, werpt ze de brandende lucifer in het water. Die dooft. Zeven keer.

‘Nu moet je een halfuur op je bed gaan liggen met een zakje zout onder je hoofd en een zakje zout onder je voeten. Als je opstaat, voel je je al wat beter. In de loop van de week kun je te merken dat de energie weer op gang komt en dat er dingen gebeuren en je kunt ook heel moe zijn. Volgende week gaan we verder en daarna is het goed.’

Berber gaat naar huis en ik ga slapen.

Wordt vervolgd…

Deel dit bericht:

Eva Terra Incognita

Eva Terra Incognita
Te bestellen bij de boekhandel

Sophie - Genius Loci

Sophie - Genius Loci
Te bestellen bij de boekhandel

18 reacties

    1. Mooi dat je er liefde in voelt Ellie. Dat voel ik ook, en ik was ook geraakt door de eenvoud en de intimiteit. Dat Berber met mij deed, wat ze met haar dochter deed, een ritueel van moeder op dochter, juist nu ik geen moeder meer heb.

  1. Haha ! liefde ! Ik weet het niet, alles is onbekend in de liefde. Het leest echter goed. Ik word trouwens wel gek van die onleesbare stomme tekens die ik telkens moet invullen. Niet erg sfeerverhogend om te reageren…

  2. Dit klinkt weliswaar anders dan de reinigingen die ik ken, maar toch ook heel vertrouwd.
    Het heeft raakvlakken met ‘traditionele’ reinigingsrituelen, maar ook met reinigingen die ik in Indonesië onderging. Het kan je zo enorm veel goed doen!

    @Hans de Jonge, wat jammer dat je telkens over die tekens begint … Beschouw het als een ritueel en je benadering verandert. Deze cijfers zijn nog makkelijk – ik heb ze wel moeilijker gezien 😉

    1. Het voelde voor mij ergens ook heel vertrouwd, of ik al 1000 maal eerder door het vuur ben gegaan, zelfs dat enigszins duizelende. Interessant Marjolein dat jij reinigingen in Indonesië hebt ondergaan die verwant zijn aan dit oude Berber ritueel.

  3. Ik had van alles verwacht Anne, maar geen ritueel met olijven! Geen idee wat dit uiteindelijk met je gaat doen, ik ben wel heel benieuwd. En bijzonder dat je jouw vriendin haar gang liet gaan in het volste vertrouwen en met een open geest.

    En nog even naar Hans de Jong 🙂 Je hebt het over het feit dat het niet sfeerverhogend is om een lastige cijfercode te kraken, maar het gezeur daarover is ook niet zo sfeervol. Toch lukt het je wel steeds om erin te komen. Chapeau!

    1. Goed dat je even terugkomt op die olijven, Jannie. Er bleken helemaal geen olijven in te zitten, Berber had gewoon een leeg blik meegenomen en daarin maar brokjes hars van een speciale boom en een kruidenmix gedaan – geen idee wat voor kruiden en wat voor boom. Berber wist de Nederlandse namen niet en de Berberse zijn niet te verstaan door mij.

      1. Ik sluit me aan bij Athy, ik denk nl. ook aan salie. Daar reinig ik zelf ook wel mijn huis mee (vooral deurposten en raamkozijnen), maar dan gemengd met wat conifeer omdat dat de geur veraangenaamt. In Indonesië gooien ze er andere kruiden doorheen dan in Noord-Afrika.
        Hoe dan ook: het doet goed, het zuivert de omgeving en schermt af tegen kwaad.

  4. Anne, wat een fantastische gebeurtenis. Wel een beetje eng met zo’n kokend blik om je hoofd, maar ik vind het heel bijzonder. Ik ben erg benieuwd wat het met je heeft gedaan en kijk uit naar het vervolg. Liefs.

    1. Het was een complete verrassing voor me, Henriëtte. Dat alleen al heeft me uit mijn ‘routine’ gehaald. En er is van alles gaande – wat ik zal proberen te bloggen eerdaags.

  5. Het lijkt op het ‘schmuzen ‘wat ik van Indianen ken, met salie dat brandt en waarvan de rook om je heen gewaaierd wordt met een vlerk. Heel bijzonder dat Berber bij je binnen stapt en doet of ze thuis is. Daaruit spreekt dat ze weet en gelooft. Iemands moeder moet dan doen kennelijk, voor jou. Een noodzakelijk cadeau.
    Wat betreft jouw c code, laten diegene die daar moeite mee hebben met zachte ogen kijken en niet met scherpe blik, dan is het te ontcijferen. Behalve bij migraine maar dat is een ander verhaal.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *