Valentina Pattavina – De boekverkoopster uit Orvieto

Ik ben verzot op plekken met boeken, vooral als het boekwinkels zijn. Ik kan er dagen doorbrengen, wat ik gedaan heb als boekhandelaarster in Nijmegen en in Amsterdam, en als ongeleid projectiel overal waar boekwinkels mijn pad kruisen. Vooral als het echte zijn, dus zonder gummen, wereldbollen, opgezette lokpoezen en brrr. Het moeten oorden zijn vol uitpuilende boekenkasten met smalle gangen, links en rechts ruggen als poorten naar verborgen werelden en hier en daar een tafel waar kleurrijke covers een blik gunnen op werelden waar je wezen wilt.

Bibliotheken zijn een goede tweede. De sfeer is zakelijker, maar daar staat tegenover dat je alles mag halen en brengen, gelezen of niet, wat past in de gedachte van kringloop en delen en minder verspilling. Wat moet je in huis met boeken die geen vrienden zijn.

Boeken en films hoeven maar te beginnen met een boekwinkel of ik ben verkocht. Zoals die film met dat leuke boekwinkeltje dat opgeslokt dreigt te worden door een joekel van een boekenfirma. Hoe heet die film ook alweer. Ik heb um onderhand vijf keer gezien, maar titels, ho maar. Waar die film op uitdraaide? Uh.. O ja! You’ve got mail! Meg Ryan. Tom Hanks. Mailtjes, een soort Facebook voor het bestond. Schiet het me toch nog te binnen. Kun je nagaan.

Het Oneindige Verhaal van Michael Ende heb ik tig keer gelezen vanwege de bijzondere boekwinkel aan het begin, met dat geheimzinnige boek dat Bastiaan stiekem meeneemt en waardoor hij en wij in een fantastische wereld terecht komen, vol spanning en avontuur waar nu eens geen horror aan te pas komt, want dat is het andere uiterste, horror vind ik vreselijk. Daar heb ik niks mee. Zelfs niet als het geschreven is door iemand die ik in het dagelijks leven graag mag. Dat komt voor.

Het geheim van Penumbra’s boekwinkel vond ik vorig jaar in de bibliotheek en wat was ik enthousiast over het begin: een boekwinkel die 24 uur open is, een boekwinkel met de juiste sfeer van verwachting, hoop en mysterie. Ik had nog nooit van Robin Sloan gehoord, maar ik hield meteen van hem. Jammer genoeg worstelt hij nog met zijn eigen fantasie, wat al snel duidelijk wordt bij zijn beschrijving van de inrichting van de boekwinkel. De boekenkasten zijn twee verdiepingen hoog en er is een enorme lange wiebel ladder nodig om de boeken van de bovenste plank te halen. Dat is een fantastisch beeld voor de boekwinkel, je ziet het en je voelt het, maar het is wel wat Robin nekt. Naarmate het verhaal vordert, klimt hij almaar hoger in zijn gedachten om het kloppend en geloofwaardig te maken. Dat maakt het verhaal uiteindelijk saai en langdradig en voorspelbaar. Robin moet eens aan de wiet, dan ziet hij dat alles mogelijk is. Hij is in dit boek niet uit zijn eigen verstand gevlogen, anders dan Michael Ende die van nature geloofde in zijn fantasie. Jammer genoeg is Michael aan maagkanker overleden, misschien was de werkelijkheid niet te verteren voor hem.

Nu heb ik dus dat groene boek van Valentina Pattavina op mijn nachtkastje.
Tsja, wat vind ik ervan. Het begint goed…
Matilde, een alleenstaande vrouw van een jaar of veertig, verhuist van Rome naar Orvieto in Umbrië om haar leven in de hand te krijgen. Ze komt terecht in een interessante boekwinkel, bestierd door professor Paolini. Ze mag er komen werken. Een droom wordt waar. Tot zover smul ik van het boek. En dan gaat het mis.

Matilde heeft onuitstaanbare gedachten die grappig moeten zijn, maar het niet zijn, op het perverse af, bijvoorbeeld dat ze tot moord in staat zou zijn. Slaat nergens op. Hoewel? Er schuilt een geheim in haar. Waarom is ze vertrokken uit Rome? Wie is de vrouw die ze brieven schrijft? Haar alter ego? Bijzonder gekunsteld komt dit op mij over. Vlees nog bloed noch vis. Maar goed, ik lees door. Is er ook nog iets vreemds met de professor en met iedereen die ze ontmoet. Er is een kastanjeboom waaraan iemand zich tien jaar geleden verhangen heeft. Het rare is dat de voeten op de grond sleepten. Dat gaat zij uitzoeken met een vent met wie niets begint, geen romance, geen gevecht, slechts interessantigheid van zinnen uit andermans boeken en de I Tjing.

Dat Valentina Pattavina Italiaans is, onthult haar naam. Dat ze belezen is, merk je in elk hoofdstuk waarin ze rondstrooit met citaten. Dat ze iets in het theater heeft gedaan voel je aan het drama dat ze de gedachten van de hoofdpersoon probeert mee te geven. Dat het boek het zo goed doet, kan komen omdat ze bij een uitgeverij heeft gewerkt en kruiwagens helpen nou eenmaal. Haar roman is meerdere malen herdrukt en zelfs verfilmd.

Ik ben benieuwd wat jij ervan vindt. Mijn lust het boek uit te lezen is op driekwart vergaan en ik ben blij dat ik het boek geleend heb. Het kan morgen terug.