Op zoek naar de waarheid – Ron Vonk

Waarheid, een raadselachtige metafoor…

We stellen ons voor, dat we op reis zijn door een voor ons onbekend gebied, zonder uitgebreide mogelijkheden tot nauwkeurige navigatie. Met andere woorden, onze mobiel ligt thuis. Een soort van dropping, zeg maar, waarbij je geblinddoekt en al ergens in een bos wordt achtergelaten. U kent het fenomeen ongetwijfeld, uit uw al dan niet nabije jeugd, of wellicht van een overmoedige trektocht…

We hebben slechts een flauwe notie, over waar we zijn of waar we heen moeten. We hebben slechts enkele Mars repen, pakken chips, frisdrank of andere middelen bij ons – of wat we anders zouden meenenemen naar een onbewoond eiland, behalve een tandenborstel – dus we zullen het niet lang maken. Gelukkig komen we af en toe in aanraking met de bewoonde wereld, zodat we in ieder geval kunnen vragen waar we zijn; en dus ook waar we heen moeten…

Dat is nu eenmaal de mores van reizen, want iedere reis hangt aan elkaar van begin- en eindpunten, en de tijd die daar tussen zit. Je weet pas waar je heen moet, als je weet waar je bent, nietwaar? Of was het andersom? Enfin, dan weet je pas weer hoe laat het is. Maar dit terzijde, we lezen niet allemaal Einstein…

Zo komen wij op een late avond in een uitspanning, waar wij – als overduidelijke landlopers, zonder enige middelen van bestaan – gul worden onthaald. Wij kunnen eindelijk weer eens baden, ons voeden, rusten en bijkomen van de afgelopen ontberingen. De waard schuift ons nog met een knipoog zijn huwbare dochters toe, en wenst ons een goede nacht… Maar helaas, wij moeten verder op onze queeste…

De volgende ochtend vertrouwt de waard ons toe, dat onze reis verder zal leiden naar een plek diep in het bos, alwaar twee broers wonen. Deze broers zijn volmaakte tweelingen, en als zodanig niet uit elkaar te houden. Helaas zijn ze ook elkaars spiegel, want de een spreekt altijd de waarheid, en de ander liegt altijd. Als we daar ooit aan mochten komen, dan moesten we de weg maar verder vragen.

Maar: we konden aan de beide broers maar 1 enkele vraag stellen, want ze waren nogal op zichzelf. Zo drukte de waard ons nog op het hart, terwijl hij wist dat hij ons naar een wegwijzer had gezonden, die mogelijk door de wind inmiddels een andere richting had aangenomen…

Aldaar aangekomen, blijkt de bewoning van de beide broers precies op een splitsing van wegen te staan. De ene weg is goed, en de andere weg is fout. Je mag 1 vraag stellen, aan een identieke tweeling waarvan de ene de goede antwoorden geeft, en de andere de foute antwoorden. Hoe kun je dan nog vragen naar de Waarheid?

Gelukkig hadden we Ron bij ons, onze notoire huisleugenaar, want hij weet na diepgaand onderzoek Alles van de Waarheid; opdat hij deze tijdig en ten allen tijde kan ontlopen. En hij vroeg – zonder blikken of blozen, alsof het zijn dagelijks praktijk voor het ontbijt was – naar een onvervalste leugen, aan een van de beide broers.

Hij vroeg: “Waar zou je broer me heen sturen?”

De verpletterende logica achter deze vraagstelling is, dat het antwoord altijd een leugen is; namelijk de verkeerde richting, want zowel de waarheidsspreker als de leugenaar zou de waarheid van zijn broer niet verloochen. Enfin, het is een lang verhaal over propositielogica, al heb ik er niks van begrepen. We hebben de weg gevolgd, die Ron ons uiteindelijk gewezen heeft, en zijn veilig weer thuisgekomen…

Ik had het hele verhaal eigenlijk al vergeten, totdat ik laatst weer eens in de kroeg zat met Ron, en wij de herinneringen aan deze dropping weer eens ophaalden.

En dat Ron zei: “Het is wel jammer, dat ik niet heb verteld waar we echt heen wilden. Anders hadden we nog steeds in dat bos kunnen zitten, met die leuke dochters… Helaas had ik de verkeerde broer te pakken… Daar heb ik een neus voor… Maar die is van Max Tailleur… Proost…”