Pierre Plum

Pierre is een belezen man en rasverteller die woorden gebruikt die tot de verbeelding spreken, ofwel omdat ze stammen uit een wetenschap die jij niet weet, of ontspruitend aan vloeibaar Vlaams. Pierre Plum kan zich verwonderen over dingen die iedereen weet. Zo heeft hij hier al eens verteld van zijn recente ontdekking dat een kat een navel heeft. Hij heeft oog voor het geziene en ongeziene. Ditmaal neemt hij ons mee naar het Gent van de vorige eeuw, toen hij het even helemaal niet meer zag zitten …

Een stad als Gent had in de pre-68 periode een staalkaart aan dokters waar je geacht werd eens langs te gaan als je ziek was, of dat dacht. Ikzelf leed rond mijn twintigste aan terugkerende depressies die mijn slaap onrustig en zelfs onmogelijk maakten. Op aanraden van mijn vader bezocht ik één van de meest geziene psychiaters uit Gent. Later ben ik bij zijn tegenhanger in psychoanalyse gegaan, niet uit wraak voor wat de eerste mij had misdaan, maar om zelf psycho-analist te worden. Ik wilde van mijn nood een deugd maken, van mijn lijden een beroep.
Het was een plezier om bij die eerste op consult te gaan. Je moest niets zelf doen, alles werd verklaard vanuit je precair neurovegetatief evenwicht en om dat weer te herstellen, kreeg je cachetten en een fles waarin een bruine vloeistof mee van de apotheker, die de recepten van de bekende dokter gewoonlijk niet bijzonder op prijs stelde. Deze dokter schreef bijna niets anders dan bereidingen voor, die de apothekers voor een paar uurtjes zoet hielden.

Ik geloof niet dat mijn depressie verbeterde door die cachetten en die fles, maar ik werd wel zeer monter van het contact met die geziene specialist. Zo’n consult was gewoonlijk rond middernacht, en mij werd een sigaar aangeboden tijdens het gesprek, wat de sfeer zeer ontspannen maakte. Ook werden al mijn klachten weggewuifd: mijn slapeloosheid, overdreven zorgelijkheid, mijn angstaanvallen, mijn gebrek aan sociabiliteit (ik vermeed groepsactiviteiten, ging nooit naar een feestje, bleef als een kluizenaar op mijn kamer enz.): het zou allemaal binnen de kortste keren voorbij zijn als ik maar zijn medicatie nam.

Van zijn medicatie kan ik niet veel zeggen, want nooit kreeg ik de indruk dat die veel aan mijn gedrag veranderde, maar des te meer van zijn persoon. Zijn zelfzekerheid, innemendheid, vitaliteit waren zo aanstekelijk, dat ik na een nachtelijk bezoek aan hem, nog met de sigaar in de hand een café in de buurt binnen stapte en aan wildvreemden begon uit te leggen wat ‘neuro-vegetatief’ evenwicht was, en hoe dat je doen en laten op beslissende manier bepaalde.

Uiteindelijk, zonder het te beseffen en te willen, was de grote specialist een sjamaan, die pro forma ook aan zijn cliënten wat gaf: cachetten, een fles en een sigaar, maar zijn presentie zelf, zijn woorden, zijn uitstraling waren de therapie.Je moest er wat voor over hebben, want waarom weet ik niet maar zijn consultaties waren gewoonlijk in de late avond zo niet de diepe nacht. Je moest ook wel een uur of meer wachten alvorens in zijn warm kabinet opgenomen te worden. In zijn wachtzaal zaten soms tot drie, vier mensen, en wat vreemd was, vaak mensen die ik kende: professoren aan de universiteit, lokale beroemdheden en hyper-mooie dames. In die wachtzaal stond ook een Encyclopedia Brittanica, opdat als er disputen ontstonden over de geboortedatum van b.v.b. Proust onmiddellijk uitsluitsel over deze levensbelangrijke kwestie kon worden gegeven.

In dat jaar dat ik bij hem op consult kwam is mijn humeur aanzienlijk verbeterd, en ik werd dan ook genezen verklaard. Ik moet toegeven: ik bleef slapeloos, maar omdat ik zo’n vriendelijke dokter graag een plezier deed, beweerde ik dat het uitstekend ging met mijn slaap. Ik slikte buiten zijn weten wat valium, als het niets anders kon, maar beweerde dat het allemaal door zijn medicatie was goed gekomen. Eigenlijk was ik liever nog wat langer in behandeling gebleven want ik miste zijn hartelijkheid, zijn charme en welsprekendheid, maar anderzijds was het ook geen reclame als men jarenlang bij een psychiater ging in die tijd. Je ging toch om ervan af te raken, dus namen wij afscheid.

Nu huur ik zijn zomerhuisje in Moerbeke, en het is misschien mede daardoor dat ik het hier zo goed heb. Soms stap ik met zijn wandelstok tot in het dorp, uitgelaten als van één van zijn consultaties. Maar om te slapen neem ik nog soms een benzodiazipine, daar helpt ook de beste sjamaan mij niet vanaf.