Het Rouwreinigingsritueel der Berbers gaat je niet in de kouwe kleren zitten, tenminste dat denk ik, want ik word ineens door mysterieuze vrouwtjes van onbestemde leeftijd en komaf bekeken en betast en begroet vanonder sjaals en vanboven kragen. Of dat ze dat de hele tijd al deden, maar dat ik het niet opmerkte. Je ziet het pas als je het door hebt. Het eerste dat ik zie, is wat anders, en wel de enorme berg broeken en blazers en tassen en schoenen en sokken en rokken en jassen van mijn moeder, terwijl ze die nooit meer draagt want ze is dood. Iets mooiers kan ik er niet van maken. Ze is er niet meer en dat doet zeer. Okee.
Stapvoets als een duizendpoot op klompen breng ik elke week een tasje overbodig geworden aards goed naar Noppes, gelijk wat afleiding, ik ben er even uit, beweeg daarbij gezond op mijn fiets, zie hoe het buiten toegaat met de lammetjes en de groene blaadjes en meer van dat nieuwe leven. Als extra troost en beloning mag ik van mezelf één ding vinden bij Noppes en mee naar huis nemen. Zo heb ik nu een appelvaas, een plateau op pootjes voor 12 waxinelichtjes, een roze olifant en meer onnut dat ik kan gaan beschilderen in blije herinnering aan mijn moeder als ik er aan toe ben, een heerlijk rekbare afspraak met mij en mijn emoties.
Komt mijn Berbervriendin afgelopen vrijdag op de koffie. Ik doe de voordeur open, Berber komt de hal in en ziet mijn natte ogen. Dat heb ik alleen als ik toevallig net de badkamer van mijn moedertje heb opgeruimd en haar kammen en vooral haar haarborstel met die zilveren haartjes. Ik zie ze nog op haar hoofd, hoe eigenwijs ze eruit groeiden tot de laatste ochtend aan toe, die haartjes die almaar zachter werden en dunner, net spinnendraden die ragfijn doorgingen naar de hoogste hemelsferen en daar streek ik dan overheen en dan glimlachte zij tot ze haar hoofd schielijk terugtrok, want ze houdt/hield in wezen helemaal niet van dat gefoezel op haar hoofd.
Dat had ik net achter me, die badkamer en die kammen en die borstel en het pijnlijkste was nog dat ik het hele zwikkie in de vuilnisemmer had gegooid en die zat bijna vol, waardoor die haartjes glinsterden in de zon.
Precies dan belt Berber aan.
Dan is het heel normaal dat mijn ogen sporen dragen. Dat zij mij aankijkt. Eén en één is twee. Zij weet altijd waar de schoen wringt en de klepel hangt en duwt de deur van mijn moeders ruimte open.
Ik zie door haar ogen, mede doordat zij er luidkeels bij opnoemt wat er allemaal staat wat er allang niet meer had mogen staan in de stam van de nomadische woestijnberber van haar verste wortelgeslacht.
‘Anne! Alles staat nog precies zoals het stond! Je hebt zelfs het theeblikje nog op de plank staan…’ ze opent het onwillige, gedeukte, antieke tinnen theedoosje en ik kan er op wachten, ‘Anne! Haar thee zit er nog in! Je weet toch dat je al haar eten meteen moet weggeven en dat je alle kleren na tien dagen weggegeven moet hebben en dat alle meubels dan verplaatst moeten zijn!’
In haar woestijnwereld vind ik dat logisch. Je kan moeilijk met al die zooi blijven rondzeulen door woestijnzand en wind. Mijn moeders huisje staat veilig en wel in ons huis en ik vind het al heel wat dat het hooglaagbed van haar studio naar haar atelier is verhuisd. De rest komt wel. Dan heb ik buiten Berber gerekend.
‘Ik dacht al dat ik je moest helpen.’
‘Neeneenee. Ik wil niet dat je me helpt, ik wil het zelf doen, ik wil al haar spulletjes door mijn handen laten gaan, ik…’
‘Ik heb alles bij me voor het reinigende vuur.’
‘Je gaat haar spullen niet verbranden!’
‘Ik kom niet aan je moeders spullen. Ik ga jou onder handen nemen. Ik ga het Berberrouwreinigingsritueel met je doen.’
Alles beter dan mijn vriendin tussen mijn moeders spullen.
wordt vervolgd
12 reacties
Je rouwt stukje bij beetje, neemt van alles van je moeder goed afscheid. Dat is goed (lijkt mij).
Fijn dat je vriendin jou komt reinigen, zodat je het wellicht beter aankunt.
Die haartjes … Wat kunnen kleine dingen dan veel doen, he? Je moeder klinkt als een jong poesje, dat geaaid wilde worden totdat zij zelf de grens trok. Er blijft veel om te koesteren <3
rauw… met een lief groeiend gouden randje
Duizendpoot op klompen, ik voel het gewicht waar je mee torst. Je schrijfsel is zwaarbeladen en doorspekt van een zware druk op je schouders, zodat het lastig opnemen is.
Ik ben heel benieuwd hoe jouw Berber vriendin daarmee om zal gaan. Hopelijk geeft ze je veerkracht om te doen wat je moet doen in deze rouwvolle periode. Licht, ruimte en lucht zijn woorden die nu in mij opkomen. Tijd ook, neem die, gun het jezelf! Het mag hoor Anne! 🙂
Liefs!
Jannie
Ik zit aan mijn tafel….met natte ogen…je hebt dit stukje wonderschoon geschreven, Anne. Zou je zo graag willen helpen, maar kan niet meer doen dan zeggen dat ik aan je denk! Voor rouw bestaan geen regels, is er geen afgepaste tijd. Ieder beleeft rouw op eigen wijze, jij op ‘Anne-wijze’. Liefs Ellie
En dan stapt een andere cultuur over de drempel van je Noord-Hollandse huis en reikt jou Berberse handvatten aan om te helen . En in die handeling is er ook plaats voor jouw moeder, eerste rij, denk ik.
Ik heb een boekje ‘Vingerafdruk van verdriet’ , mooie titel vind ik, iedereen rouwt immers op zijn unieke manier. Gun jezelf de nodige tijd…
Ja, moeilijk om telkens spullen weg te brengen. Telkens weer een tastbaar stukje moeder. Telkens weer loslaten. Ik kan me voorstellen dat je bij elke gang iets meeneemt van de plek waar je haar dingen achter laat.
wat fijn om na een dag frisse lucht jullie liefdevolle gedachten te lezen
ik voel me gekoesterd in een warm bad
voor het slapen gaan…
dankjewel lieve Marjolein en Joke en Jannie en Elly en Athy en Anne L. en Marije…….
O Anne, heb je nog mooie haartjes van je moeder ? Of mooie knoopjes van een dierbaar kledingstuk ? Draadjes van haar blijste trui…………… Bewaren !!! Ik ga je iets sturen ,zodat je dat alles er doorheen kunt knopen of wat dan ook.
Zo moi je verhaal,ik hoop dat de reiniging je goed deed.
Kus
wat lief Ietepiete…
ik ervaar dat het de kleinste dingetjes van haar zijn, die het meest raken…
sporen waarvan ik niet wist dat ze zo diep naar binnen kruipen –
ademloos en blij kan ik naar haar schilderijen kijken, maar die fijne draadjes zijn als een zielsrakend mycelium dat haar met mij verbindt in het tastbare werkelijke….
je bent lief Ietepiete…
Een proces waar je alleen doorheen wilt gaan en het heeft geen tijd.
Met betraande ogen zie ik de zilverdraadjes in de borstel en mis…………haar hier.
je bent een invoelend mens Dimph, dankjewel