Ik houd van films, vooral op zondagochtend, dan heb je om twaalf uur al veel beleefd en duurt je vrije dag dubbel lang. Zo zitten wij vanochtend in the Eye in Amsterdam met twee anderen met hetzelfde idee. De film die wij op goed geluk gaan zien is History’s Future, het debuut van Fiona Tan, een kunstenares van wie ik nog nooit gehoord heb.
Ik ben van de verhalen en na een kwartier is duidelijk dat Fiona dat niet is. Zij is een kunstenaar met visie en vragen en dat geeft een film als een doolhof. De rode draad ontbreekt en je komt nooit in het centrum zoals bij een labyrint het geval is.
Maarrr, ze weet mijn aandacht vast te houden, verrast en roept vragen op en daar houd ik van.
Waar heb ik anderhalf uur naar zitten kijken?
Een man die het midden houdt tussen jong en oud, licht en donker, knap en lelijk, een doodgewone man dus, krijgt een onduidelijk ongeluk en verliest daarbij zijn geheugen. Een vertrekpunt dat alle kanten op kan en vele ontwikkelingen in zich heeft, maar die vinden niet plaats en dat geeft meteen aan dat het Fiona daar niet om gaat.
De filmische beelden die ze laat zien, hebben amper verband met elkaar en dat is wennen. De man bevindt zich op wisselende locaties. Ik herken Parijs, Nederland, Duitsland en Griekenland en heb af en toe moeite hem te herkennen met baard, snor of Zappa-sikje, nu eens in glad pak met glad haar en dan weer als zwerver op teenslippers met met pyjamabroek en vuil onderhemd.
Als het uitsluitend over MP (Missing Person) ging, had ik hem wel steeds herkend, waarschijnlijk, maar fictie wordt afgewisseld met journaalbeelden van tsunami’s, volksoproer en geweld. Ik raakte de draad kwijt, de man, de plaats, de tijd, de weg…
tot ongeveer halverwege de film, dan krijg ik door dat ik met oude ogen naar een nieuwe film kijk. Dat ik me voel als MP die overal rondzwerft en alles opnieuw moet ontdekken. Dit is het moment dat Fiona mij te pakken krijgt. Ik word deel van haar film, haar visie en vraag naar identiteit.
Bij de volgende journaalbeelden zie ik de kritische blik waarmee Tan naar de wereld kijkt: hoe de ene mens de ander kapot slaat met een knuppel, hoe we hierbij ons verleden kwijt raken, onze moraliteit, ons hart en onze identiteit.
Precies op tijd sta ik open voor de zeggingskracht van Fiona Tan, het moment dat MP een ‘echte’ zwerver ontmoet, een blinde die lootjes voor 5 euro verkoopt. Hij koopt er eerst één, geeft vier euro, wat de blinde onmiddellijk voelt. Vervolgens zoekt MP in zijn broekzak en vindt een tientje, warvan hij twee lootjes koopt. Had ik mijn moment van enlightment niet gehad, was ik muggenzifterig uitgestapt, zo van ‘hoe komt hij aan geld?’. Nu kijk ik openminded naar het tafereel dat zich gaat afspelen: de blinde geeft in een mimeact een staaltje filosofisch inzicht ten gehore over de vraag wat MP verwacht van het lot, het leukste stukje film, maar dat kan komen omdat ik daarvóór blind keek.
Er zijn meer boeiende ontmoetingen.
In Parijs met een dame met wie MP een relatie had waar hij zonder afscheid uitstapte, een dame die hij nu niet herkent en haar zijn geheugenverlies uitlegt, wat zij niet gelooft en op haar beurt abrupt uit de ontmoeting stapt.
In Duitsland met een Japanse die stelt dat ze graag opnieuw zou beginne, waarop we beelden voorgeschoteld krijgen van allerlei mensen die antwoorden op de niet gestelde vraag wat ze zouden willen als ze konden kiezen. Wat zou jij kiezen?
In Nederland met de vrouw met wie hij getrouwd is, gespeeld door Rifka Lodeizen, een slap stuk film waar weinig filosofisch uitkomt.
Ook nog ‘ergens’ met een vrouw die denkt dat ze hem herkent, waarop hij de nacht wild met haar doorbrengt, waarop zij ontdekt hem helemaal niet op een feestje ontmoet te hebben, wat dan weer uitmondt in de filosofische vraag of je iemand moet kennen voor je iets met hem hebt.
Zo komen er telkens vragen voorbij die door willekeurige lieden beantwoord worden en toch het gevolg hebben dat je zelf gaat nadenken over je eigen grootste angst, diepste verlangen, identiteit.
Dat is knap van Fiona Tan, dat is de intrinsieke waarde van deze film zonder begin en einde.
Hier de trailer:
12 reacties
Tjee Anne, ik zou nooit voor deze film kiezen, maar je schrijft er zo boeiend en intrigerend over dat ik er nieuwsgierig naar word. Maar ook overvalt me een gevoel van angst. Had jij dat ook terwijl je zat te kijken ?
‘n Knap stuk werk van je om over “niets “zoiets boeiends te vertellen.
Dat heb je goed aangevoeld Dimph, dat gevoel van angst, dat ben ik nog vergeten te vermelden, herinner me nu dat dat één van de indringende beelden van de film is; MP zit dan ineen gedoken ‘ergens’ tegen een muur en roept alles op waar je bang voor kunt zijn, zoals verleden, toekomst, heden, alleen-zijn, opgesloten zijn en nog veeeeeeeeel meer.
Het fijne is dat ik niet bang werd, terwijl het mij nader inzien wel iets is om bang van te worden – lieve groet en dank voor je reactie X
‘Welke herinnering zou je willen bewaren, als je er één mocht kiezen?’ Dat is een goede vraag in de trailer. Een moment om over je leven na te denken.
dat vind ik ook zo’n mooie vraag, Mieke! leuk dat je de trailer bekeken hebt – de film is doordesemd met krachtige vragen die echt aansporen om te denken
het lijkt wel een reis door verschillende tijds dimensies, stukken ervaring zonder voor of achteruit, zonder te beseffen wat het belangrijkste voor jezelf is in dit leven. ik zou mijn vertrouwen misschien ook kwijt zijn, eng.
Het lijkt me wel een film die zaadjes strooit en later toch weer tot nadenken oproept….filosoferen
zoiets is het echt, Joke.
ik vind het werk van een beeldend kunstenaar, allemaal losse kunstwerken/kijkjes – die samen een serie vormen met een eenduidige visie, zoals ook een fotograaf werkt – de gefragmenteerde werkelijkheid die toch een geheel is – zo filmt zij in mijn ogen de versplinterde werkelijkheid van deze tijd
op de een of andere manier passen alle stukjes in het mozaïek, toch weer vertrouwen
toch weer vertrouwen, mooi Joke!
Mooi stukje en intrigerende trailer. Daar hou ik wel van. Die zondag in de bioscoop heeft inderdaad wel iets. Mijn vorige bioscoopfilm ook op zondag gekeken. Alleen ‘s morgens? Ik moet wel kunnen uitslapen hè.
slaapkop 😉 maar dat is de kift Mies, omdat ik altijd vroeg wakker ben en dan is zo’n ochtendfilm een zegen!
Je hebt mij nieuwsgierig gemaakt. Ga eens kijken of hij hier in de buurt draait. Dank je.
ik hoop het en dan zou ik het erg leuk vinden als je jouw bevindingen aan me doorgeeft, dan kan het ter completisering onder dit blog, lijkt me leuk. groetjes!