Auteur & kunstenaar

Wolfsmelk

Ik wist niet dat er wolfsmelk in onze tuin was aangewaaid. Ik wist niet dat het giftig was. Ik wist niet dat wolfsmelk niet zomaar duivelsmelk genoemd wordt. Zonder weet van gif en gevaar doe ik sinds vier maanden de klusjes die Kees deed voor hij zenuwpijn kreeg. Het verschil tussen hem en mij is dat hij er altijd handschoenen bij aantrekt. Ik ben van de blote handen, de splinters, blaren, bloed en schrammen. Dankzij corona, rauw vlees voor Lukkie en mijn bezigheden met lijm en voegsel was ik tegenwoordig mijn handen. Dat is mijn geluk.

Afgelopen maandagochtend zet ik in alle vroegte de groenbak aan straat. Ik ben de eerste. In de vredige ochtendstilte hoor ik het gezoem van hommels en bijen en neem de tijd onze lavendel te bekijken.

zoek de hommels

En dan zie ik de schobbejak. Een plant met bladeren als lancetten die naar alle windstreken priemen. Een aangewaaide plant stoort mij niet gauw, maar met zijn messen verstoort hij in mijn ogen het lieflijke aangezicht.
O,o, o die ogen van mij.

Ik stap over het muurtje de voortuin in en trek aan de stengel. Die doet niks. Dankzij mijn toenemende tuinervaring weet ik dat plantenwortels niet tegen heen en weer kunnen. Ik schud hem dus flink van voor naar achter, van links naar rechts en dankzij mijn blote handen voel ik de wortel los komen: een penwortel van zeker 30 cm! Gevoegd bij de stengel is de plant veel te lang voor de groenbak, dus knak ik de stengel dubbel. Dat moet je niet doen met wolfsmelk, maar ik weet niet dat ik wolfsmelk te pakken heb of de wolfsmelk mij.

Bij terugkeer staat Lukkie bij zijn lege etensbakje en miauwt. Dit is zijn gewoonte sinds hij geen kattenbrokjes krijgt, omdat die hem suikerziekte hebben bezorgd door de koolhydraten die daar in zitten. Hij krijgt rauw vlees en dat doe ik met uiterste precisie vanwege alles wat daar in zit en mensen ziek kan maken. Dat kan ik er niet bij hebben. Dus ben ik altijd in de weer met plastic bakjes en vorken en water en zeep. Zo ook nu en dat is mijn volgende geluk.

om een voorbeeld aan te nemen: voor Lukkie begint te eten, kijkt en ruikt hij uitvoerig

Ik ben intussen wakker, maar niet wakker genoeg, dus zet ik koffie voor het ontbijt. Terwijl de koffie loopt, smeer ik mijn gezicht alvast in met zonnebrandspul, want ik wil fietsen en ben al eens ernstig verbrand toen ik me niet had ingesmeerd. Ik leer door schade en schande.
Goed.

Bij de eerste slok koffie voel ik mijn ogen prikken. Bij de tweede slok beginnen mijn ogen te branden en bij de derde heb ik geen ogen maar brandbommen in de kassen. Ik ren naar buiten voor verkoelende wind. Ik waad door dikke mist, maar dat is traanvocht. Als wind niet helpt, doe ik een natte doek op mijn ogen. Wat ook niks doet.

‘Wat doe je toch allemaal?’ Kees.
‘Mijn ogen blussen.’
‘Wat heb je gedaan?’ Kees.
Dat is altijd zijn eerste vraag als ik een zere enkel, ribben, vingers, knie heb. Dan ben ik gevallen, gestoken, verbrand. Ditmaal weet ik het niet. Of toch!
‘Ik heb een plant uit de voortuin getrokken.’
‘Wat voor plant?’ Kees.
Met de flits van de bliksem weet ik het. Wonderlijk. Alsof iemand het influistert. Mijn vader die precies deze week 31 jaar geleden doodging. Mijn vader die alles van planten en dieren wist, ‘kijk, een hagedis, slang, vlinder, vogel, plant, giftige plant, wolfsmelk’.
‘Wolfsmelk, een plant vol giftig sap.’
‘Hoe kan je dat in je ogen krijgen?’ Kees weer.
‘Weet ik niet… O Kees, mijn gezicht brandt nu ook en ik krijg bijna geen lucht.’
‘Op de ladder van 1-10, hoe erg is het?’
Dat is altijd zijn volgende vraag. Toen ik drie gekneusde ribben voor en achter had door een valpartij met de fiets door een krankzinnige in een auto, was het 5. Hoger ga ik niet.
‘Negen.’
‘Negen!?’

Kees vergeet de pijn in rug en been en rent naar de laptop om alles over wolfsmelk te weten te komen.
‘Je moet onmiddellijk spoelen met lauw water, een kwartier, anders gaat het fout.’
Ik duik onder de lauwe douche en spoel een kwartier. Zolang ik spoel met half geloken ogen is het uit te houden. Eenmaal in de kleren branden mijn ogen zo erg dat ik het niet verdragen kan.

Kees belt de dokter. Die heeft pauze. Kees drukt op spoed. Ik moet onmiddellijk komen.
Binnen vijf minuten zijn we op de praktijk. De dokter is een vrouw met leuk opgestoken haar, dat zie ik door de mist heen. Ze vraagt of ik gespoeld heb. Hoe lang. Een kwartier is te kort. Ik moet terug onder de douche en met open ogen een halfuur spoelen en dan meteen terugkomen. Haast is geboden.

Als ik iets eng vind, is het spoelen met open ogen. Ik zet de douche op 34 graden, dat lijkt mij lauw, ga zitten op de vloer en sproei in mijn ogen, vanaf boven, vanaf opzij en daarbij moet ik mijn oogleden er ook nog bij open trekken. Dat deed de dokter voor. Zo eng als het begint, zo kalmerend is het. De pijn dempt door de verkoelende straal. Kees ziet meteen resultaat en stelt zichzelf en mij gerust.
‘Je gezicht is minder rood dan daarnet.’

Gauw de auto weer in en daar beginnen mijn ogen te branden of er honderd lancetten in steken. Er zijn vier patiënten voor me, maar zodra ik gesignaleerd wordt, moet ik als eerste naar binnen. Een spoedje. Maak ik dat ook eens mee.
De dokter kijkt in mijn ogen met een lampje.
‘O gelukkig, je ogen bloeden niet, maar ik ga wel een oogarts raadplegen.’
Kees ziet op haar computerscherm info over wolfsmelk. De dokter heeft zich al ingelezen.

De oogarts is bezet, maar onderbreekt zijn werk om voor dit spoedje aan de telefoon te komen. Ik hoor ja, ja, ja en onbekende patiënt.
Dan weet mijn huisarts alles wat de oogarts weet.
‘Deze oogarts komt uit het westen en is zeer ervaren, maar daar heeft hij nog nooit te maken gehad met wolfsmelk, maar hier is dit zijn tweede geval en daardoor heeft hij er ervaring mee.’
Dat klinkt veelbelovend.
‘Je mag geen antibiotica, geen verzachtende oogdruppels en ook niet meer spoelen met water. Je ogen moeten rust, slapen is het beste. Het gif moet uit je lichaam, dat duurt drie dagen. Als je ogen gaan etteren of bloeden of als je gezichtsverlies krijgt, meteen terugkomen, maar hoogstwaarschijnlijk word je niet blind en duurt het maar drie dagen.’

Na deze geruststelling ga ik in bed liggen.
De eerste dag is verschrikkelijk. Uiteindelijk val ik in slaap.
De tweede dag ben ik niet lekker, zeg maar hondsberoerd. Die lieve Kees zegt met zijn rustgevende, diepe stem dat dit het gif is dat uit mijn ogen en gezicht in de bloedbaan komt en afgevoerd wordt. Of het waar is weet ik niet, maar het klinkt geruststellend zoals alles wat hij zegt mij altijd kalmeert.
Vandaag is de derde dag en voel ik me stukken beter en mijn ogen branden niet, ze jeuken en dat lijkt mij een goed teken.

Staren naar een beeldscherm is best vermoeiend, maar ik wilde jullie toch zo snel mogelijk waarschuwen. Wolfsmelk wordt gewoon verkocht in het tuincentrum en hij komt dus ook aangewaaid. Je hoeft hem niet te vrezen, hij is mooi, maar pak hem niet aan zonder handschoenen en dat zegt iemand die nooit handschoenen draagt.

wolfsmelk
kruisbladige wolfsmelk
aangewaaide wolfsmelk in de tuin van Sofie Mollekens

Sofie liet de aangewaaide, onbekende plant groeien in haar tuin omdat ze hem heel mooi vond. Op een gegeven moment werd hij zo groot, dat ze hem toch maar weghaalde. Met blote handen. Al gauw verschenen er kleine vlekjes op haar handen die almaar meer gingen branden en toenamen in aantal. Zalfjes hielpen niet. Uiteindelijk heeft een dermatoloog de juiste zalf gegeven en zijn haar handen nu genezen.

hand van Sofie Mollekens na het plukken van de aangewaaide wolfsmelk

Jan (wilde een tuin) heeft een sprookjestuin van 8000 meter die je kunt bezoeken en een informatief blog – o.a. over wolfsmelk https://janwildeeentuin.blogspot.com/2020/07/waarschuwing-ze-zijn-prachtig-maar.html

Irene Hagemans wijst in de reacties op het gevaar van teken; hier lees je mijn ervaring ermee: https://annevellinga.nl/2015/05/28/hoe-overleef-ik-een-teek-2/
Ziekte van Lyme lees je hier: https://annevellinga.nl/2015/05/27/teken-ziekte-van-lyme-1/

Deel dit bericht:

Eva Terra Incognita

Eva Terra Incognita
Te bestellen bij de boekhandel

Sophie - Genius Loci

Sophie - Genius Loci
Te bestellen bij de boekhandel

44 reacties

  1. O my God, wat een vreselijke ervaring. Dank voor het delen, ik tel nu voor twee (want gewaarschuwd). Herstel geheel en voorspoedig!

    1. ik voel in je woorden dat je helemaal meevoelt en dat doet goed. Dankjewel Marja. Vandaag is de vierde dag en voel ik alleen nog wat trekken in mijn ogen, een heerlijk gevoel na alle pijn en schrik.

  2. Yes, naar en waar. Maar altijd handschoentjes aan in de tuin, want er ligt ook allerlei anders op de loer. Zelfs teken kun je er gratis en voor niets krijgen. Wij lieten de wolfsmelk gewoon staan, Vol eerbied, want hij heeft een functie. Hij heeft ook verschillende verschijningsvormen.
    Hopenlijk ben je voortaan voorzichtiger.

    1. Idd Irene, naar en waar. Handschoenen zijn zeker nodig bij planten die je niet kent!
      Teken kunnen idd. ook in je tuin voorkomen en zijn ook gevaarlijk. Ik heb daar inmiddels ervaring mee. Ik zet de link naar twee blogs daarover gelijk onder dit blog.
      Dankjewel Irene.

    1. Dat doe je goed Mieke! Heerlijk dat je nu een tuin hebt. Ik ga straks eindelijk proberen de plantensap te downloaden, waarmee je meteen kunt zien welke plant het is. Misschien ook iets voor jou?

  3. Wat een pech, maar groot geluk zo snel gehandeld door Kees en de huisarts en dat je ogen nu jeuken in plaats van branden en nog erger, teken dat het heelt denk ik dan. Beterschap voor je ❤️

    1. Dankjewel Ellie en het jeuken was echt een teken van herstel. Vandaag gaat het alweer heel goed met mij en mijn ogen! Dit is de vierde dag en nu trekt het alleen nog een beetje in de ogen. Ik zet het er maar bij voor geval iemand anders ook wolfsmelk in de ogen krijgt.

    1. Ooh, maar dat vind ik juist heel erg leuk, Ellie. Ik zie bij anderen altijd heel veel likes met foto’s erbij, dat zit niet op mijn website en ik weet ook niet hoe dat moet. Elk hartje komt in mijn hart terecht. Liefs!

  4. Jeetje Anne, wat een vreselijke ervaring! Het lijkt me heel angstig, ‘iets’ aan of in je ogen… en dan heb je nog geluk bij ongeluk gehad, en Lukkie helemaal. Hopelijk gaat het snel beter met je, en komt het gewoon weer helemaal goed met je ogen. En dank voor deze waarschuwing… (ik ben ook een mens van liefst met blote handen in de tuin, zodat ik voel wat ik doe)

    1. Het gaat weer goed Anuscka! Ik ben helemaal opgelucht en ga een app installeren (dat klinkt echt dat ik het ga doen en kan en dat het lukt 🙂 )zodat ik voortaan onbekende planten meteen kan opzoeken, want determineren, pfff. Ik blijf met blote handen werken waar het kan, want ik voel zoveel aan de planten (leven, ziekte, taai, slap, droog) en de grond (samenstelling, vocht, slakken, wormen, wortels) heerlijk! Maar ik schaf vandaag (of morgen) wel (leuke) tuinhandschoentjes aan voor gevaar.

    1. Ha Nellebel! Wat leuk dat je reageert, misschien wel vanuit de camper!
      Het gaat weer goed met mijn ogen, ik voel me gezegend met het gouden hart en de gouden handen van Kees.

    1. O wat hartverwarmend Klaske, je hart! Kees heeft altijd handschoenen aan in de tuin en de bouw; hij kent risico’s in de bouw van jongs af aan van zijn vader en trekt dat door naar alle gebieden, terwijl mijn vader alles met slangen en distels, uilenballen en dode vogels met blote handen deed. Mijn vader wist wat hij deed, kende de natuur en wist van de gevaren. De les die ik er nu uit trek is het installeren van een planten app zodat ik meteen onbekende, aangewaaide planten kan determineren. Ik vind het heerlijk met blote handen, maar ik ga wel tuinhandschoentjes aanschaffen.

  5. Och arme ziel wat een schrik! En angstig … wat er gaat komen en of je er niets aan over houdt. Gelukkig dat het goed is afgelopen! Nog bedankt dat je dit schreef, het is een goede waarschuwing!
    Kees ook veel sterkte en beterschap gewenst.

    1. Ha Ank! Ja joh, op zo’n moment slaat de angst toe en dat heb ik niet gauw. Bij gevaar ontwaakt meestal mijn dapperste deel en weet ik wat me te doen staat. Aanranders, losgeslagen honden, bijtende paarden, wilde stieren en een man met getrokken pistool in mijn tuinnaakten mij niet bang en wist ik adequaat een halt toe te roepen, maar nu sloeg de angst toe. Het onbekende, het niet weten is angstig.
      Ik heb geluk gehad en dat besef verdiept mijn dankbaarheid voor het leven. En Kees!

  6. Wij hebben veel soorten wolfsmelk in de tuin en ik waarschuw mensen altijd, kijk uit giftig je kan er blind van worden. Gelukkig gaat het weer goed met je het kan slechter aflopen.
    Liefs Jan(Wilde een Tuin)

    1. Jouw tuin is een sprookje! Lieflijk, wild, verrassend, vol avontuur, schoonheid en… gevaar 🙂
      Wolfsmek is echt heel mooi. Aanvankelijk wilde ik de plant ook verhuizen naar de achtertuin, maar door het schudden en trekken had ik hem al beschadigd en waar moest ik hem zetten en de groenbak stond achter me… Ik denk dat de plant zelf ook niet zo gevaarlijk is, maar vooral het sap dat erin zit, het duivelssap.
      Heel goed dat je mensen erop wijst. Dan weten ze dit. En wie weet Jan, je heet net als mijn vader, wie weet fluisterde jij wel een herinnering in mijn oor – dat me te binnen schoot dat het wolfsmelk is, omdat jij me daar jaren geleden voor gewaarschuwd hebt. Zou zomaar kunnen. Hoe bijzonder is dat! Heel erg bedankt Jan!

  7. Goh, Anne, wat een opluchting dat het goed is afgelopen. Moet er niet aan denken wat er had kunnen gebeuren. Ik heb je verhaal ademloos gelezen. Goed geschreven zoals altijd. Ik ben gewaarschuwd. Dankjewel.
    En Kees is je held en redding. Bravo!

    1. Wat een lieve woorden irene, dankjewel. En weet je, ik dacht meteen aan jou en jouw ervaring met je ogen. Ik vond het al zo eng toen je erover vertelde en hing aan je lippen met kippenvel.
      Nu maakte ik zelf op een heel andere manier zoiets mee.
      Over synchroniciteit gesproken.

  8. Nooit geweten van wolfsmelk Anne. Wel dat hij giftig was maar zo een uitwerking….
    Wat heftig.
    Ik droeg altijd handschoenen maar het is alweer een tijd geleden dat ik tuinierde.
    Heb de tuin teruggeven aan de natuur, zeg ik dan maar….

    1. Ja, wat een uitwerking hè. En dan te bedenken dat ik mijn handen nog gewassen heb. Misschien is er een spelertje op mijn gezicht gekomen toen ik hem dubbelklapte en in de groenbak duwde en dat ik dat verspreid heb bij het insmeren… Je weet het niet, maar wel dat hij een heel krachtig ‘gif’ in zich heeft om zich te beschermen tegen vraat en onverlaten zoals ik.
      En mooi dat je je tuin aan de natuur hebt teruggegeven. Zullen de dieren blij mee zijn!

  9. Heftig zeg! Geen idee van de kwaadaardigheid van deze plant. Werk meestal ook zonder handschoenen, behalve bij distelachtigen, want die pikken zo …. Ik heb de wolfsmelk nog niet in mijn tuin gezien, maar lastig te determineren omdat er zoveel soorten zijn heb ik inmiddels gelezen.
    Gelukkig gaat het inmiddels beter met je. Beterschap met het laatste stukje van de staart …

    1. Het gaat weer helemaal goed met mij en mijn ogen Corry. Ik ben letterlijk genezen van de wolfsmelk 🙂 Het is een pijnlijke ervaring die me geleerd heeft beter uit mijn ‘doppen’ te kijken 🙂 en ik heb nu een planten app om onbekende planten te determineren. Handschoenen moet ik nog aanschaffen… Dank voor je reactie!

  10. Ik tel nu voor twee Anne. Gelijk mijn kinderen ook gewaarschuwd. Gelukkig nooit nare ervaringen met planten gehad omdat ik door zulke verhalen onthoud welke gevaarlijk zijn. Deze wel extreem vergeleken met berenklauw en difenbachia. Herstel maar snel.

    1. Dankjewel voor je goede zorgen, Kees. Ik ben hersteld! Het goed uitspoelen van mijn ogen is waarschijnlijk essentieel geweest. Het gig moet zo snel mogelijk weg, al komt er toch altijd ook wat in je bloed terecht naar het schijnt. Dat is nu volgens mij ook weg, want ik voel me weer top. We hebben meteen ook een afzuigpompje gekocht waarmee je gif van teken, schorpioenen en slangen direct uit je huid kunt wegzuigen. Al doende leer je.

  11. Ohhh wat heftig zeg, dank je voor deze waarschuwing. Hopelijk gaat het inmiddels heel veel beter met je. Hoe gaat het met de poes heeft deze er geen problemen door gekregen?

    1. Wat een goede vraag over Lukkie, Carina. Ik schrik er ook van. Het gaat namelijk niet goed met hem. Het ging al 16 maanden steeds wat minder met hem door suiker en leeftijd, maar sinds gisteren, 3 dagen na mijn aanraking met de wolfsmelk, wil hij plotseling niet eten en drinken en vrezen we voor zijn leven. De dierenarts geraadpleegd en zij zei dat dit te verwachten was, maar misschien heeft hij ondanks het gegeven dat ik zijn eten nooit met mijn handen aanraak, toch iets binnengekregen doordat ik wel het etensbakje aan de buitenkant heb vastgehouden en, erger, ik heb hem over zijn kop geaaid…
      Ik las ergens dat soms pas na drie dagen een reactie komt. Gelukkig heeft hij de dagen ervoor veel gedronken en geplast. Aan de ene kant zou het nog mooi zijn als het door de wolfsmelk komt, dan is herstel misschien nog mogelijk. Je weet het niet. Wat weet een mens toch weinig. Dankjewel voor je aandachtig lezen en meeleven.

    1. Zeg dat, Groengenot. Als natuurmens ben ik er wel door wakker geschud en dat is dan toch weer een van de mooie lessen van de natuur…

  12. Wat een huiveringwekkend verhaal. Ik heb geen verstand van al die mooie planten, dus dit is nieuw voor me. Wat ben ik enorm blij voor je dat die angstige en pijnlijke ervaring geen blijvend letsel op gaat leveren.

    1. Er zit meer in planten dan we ooit kunnen weten. Schoonheid, voeding, geneeskracht en verdedigingsmechanismen die ons behoorlijk kunnen raken. Ik ben er gelukkig goed vanaf gekomen, Mies. Fijn dat je me leest en reageert.

  13. Wat een ellende door die plant Anne. Gelukkig is het goed afgelopen en dank je wel dat je het aan je lezers hebt gemeld. Een gewaarschuwd mens telt voor twee! Voortaan goed uitkijken hoor! xxx

    1. Zoiets kan je zomaar overkomen terwijl je opgevoed bent door een vader die veel van de natuur wist en dit aan zijn kinderen doorgaf. Jij bent ook zo’n natuurmens, Jannie. En het zou me niet verbazen als je net als ik alles wilt voelen… Fijn dat je nu voor twee telt 🙂 En ja, ik pas ook beter op met ons tweetjes.

  14. Wat een verhaal Anne, zo blij dat het achter de rug is en zeer leerzaam om dit te lezen! Ik ga ook weer beter opletten… xxx

    1. Leuk jou hier te zien, Joh! En fijn dat je goed gaat opletten, dat is nog best lastig; gisteren zette ik dus weer de groene bak aan straat en laat ik nou toch weer een wolfsmelk tussen de lavendel zien, in bloei. Echt mooi, maar niet voor de plak waar hij stond, waar bovendien veel wandelaars hun handen door de lavendel halen om daarna hun handen te gaan ruiken! Ditmaal heeft Kees met zijn dikste werkhandschoenen de wolfsmelk uitgetrokken en in de bak gedaan.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *