Het hart van de Betuwe

Met een blik dat hij er helemaal niets van begrijpt, kijkt Arnold vanuit de auto wat er rond de deur van John van Buren gebeurt.  Ik hoor voetstappen en daar gaat de deur open. Een mij onbekende vrouw met krullen kijkt naar de haar onbekende vrouw met piekhaar.
Ik val met de deur in huis. ,,Is John thuis?”
Zij laat mij niet vallen en John ook niet. ,,John is aan het componeren en dan ontvangt hij niemand.”
Vroeger, toen ik een klein meisje was, zou ik afdruipen of tussen haar benen naar binnen glippen, al naargelang droom en vrees de overhand hadden. Nu sta ik met beide benen op de drempel van verleden en daar laat ik mij niet zonder slag of stoot vanaf duwen. Dat ziet zij. Voor ik op stoom ben, vraagt zij of ik/wij van ver komen. Mijn rugdekking is haar niet ontgaan. Na een korte blik naar binnen gaat ze het huis in om John te raadplegen wat hij met die twee dolenden wil. John wil ons horen, zien en ruiken, misschien zelfs voelen, hij mag die avond een uitvoering hebben, de muziek kan wachten.
,,Ben jij de dochter van Ali?” vraagt zij. En dan is onze onverwachte verschijning ook een vrouwending. Ze vertelt dat Rijntje, de moeder van John 92 is, onlangs gevallen, maar springlevend en dat ze elke dag denkt aan mijn moeder, haar liefste vriendin. Ik zie mijn volgende project alweer: hoe krijg ik de twee besjes die geen afstand kunnen overbruggen bij elkaar. In deze gedachten verzonken merk ik niet dat de deur voor mijn neus dichtgaat en ben verbaasd als zij vanaf de hoek mij roept en Arnold wijst waar hij parkeren kan. Via de achteringang worden we het hart van de Betuwe in geleid.
Daar staat John, hetzelfde kleine opdondertje, dezelfde twinkelogen, kleine handen, aanstekelijk lach. De magneet werkt zo sterk dat ik hem hugh, wat nieuw is in onze relatie. John lacht. Arnold komt ertussen met schuddende hand. In het oog van de orkaan, in de luttele seconde van stilte voor de storm, zien we een ouderwets gezellige keuken met grote tafel waar het dageijks leven op ligt uitgespreid, kopjes, papieren, sleutels, ik geloof zelfs bloemen en boeken en rekeningen. Wij gaan zitten, John blijft staan naast een hypermoderne koffiemachine en tapt zichzelf de sterkste koffie waartoe het apparaat in staat is, terwijl Valerie ons van flesjes sprankelwater voorziet.
,,Herken je mij?” vraagt Arnold.
John knikt wazig. ,,Ja, natuurlijk.” En dan gebeurt het en zie ik waarom ik vanaf dag 1 dat ik hem zag, toen ik 6 was, mijn blik niet meer van hem kon afhouden. Hij ankert zich aan zijn roestvrijstalen kern en zakt in zichzelf zoals ik zelden een ander zag doen. Voor de argeloze toeschouwer lijkt het dat hij nu met zijn armen rondmaait, in werkelijkheid dirigeert hij de compositie van zijn totale leven.
,,Neem me niet kwalijk, dit is onverwacht, ik begrijp er nog helemaal niks van.” Hij beschouwt Arnold. ,,Wie ben jij nou eigenlijk?”
,,Arnold Sandhaus.”
,,Ben jij Arnold? Sandhaus?” Een oogwenk staat hij tussen de werelden, het licht gaat aan, zijn wangen laten het door als een lampekap. ,,Arnold! Wat leuk! Ik weet niets meer van mijn verleden, alles is weg, maar jij bent er nog, Arnold Sandhaus.”
Het is jammer dat ik geen opnameapparatuur bij me heb, deze ene zin bevat alle toonsoorten en modulaties die bestaan.
,,Arnold, ik heb jou nog wel eens gezocht, maar ik kon je niet vinden. Wat doe je nou, man? Weet je dat je de enige bent die ik me nog herinner?”
De humor, de lach, ontroering vult de keuken, we zijn beland in de vierde dimensie, waarvoor geen woorden bestaan. Dan roept iets Valerie en Arnold naar buiten. Voor het eerst ben ik met John alleen. Onze ogen lezen alles wat we wel en niet samen hebben meegemaakt.
,,Ik ben een gelukkig man met Valerie, ” zegt John. ,,Hiervoor had ik twee andere vrouwen, knappe, mooie, lieve, goede vrouwen, maar niet voor mij. Voor mij waren het dompteurs.”
,,Mijn leven in een notendop,” zeg ik.
Valerie, Arnold, Rijntje, ze komen allemaal de keuken in. De storm barst los met verhalen over toen en nu, optredens en concerten, uitgevers en boeken en alles vloeit samen in uitbundig gelach. Mijn hart loopt over.

Als we uren later richting Stedelijk Gymnasium rijden vat Arnold het samen. ,,Hij dacht vast dat wij een stel waren. Ineens wist hij het, je zag het licht aangaan.”
Hij stopt voor een bloemenwinkel. Jeetje, komt er nu een boeket voor het boek dat maar niet uitgegeven en besproken wordt?
,,Even een bloemetje kopen. Dan zetten we dat op het graf van Joop Andernach.”
Ach. Joop zat bij mij in de klas en met Arnold en John in een band. Hij stierf rond zijn 30ste aan een geheimzinnige longziekte. Wij bezoeken de doden. Arnold met tuinschaar in de hand, ik met een pot narcissen.
,,Daar is het graf van mijn ouders.”
Hij heeft er een rozenstruik gepoot. De vorst heeft hem geen goed gedaan. Arnold is er op voorbereid en begint de dode topjes eruit te knippen. Dieper doet pijn. Hij overhandigt mij de schaar. Ik ga tot het bot, waar het leven schuilt. Hij raapt de doorntakken en ruimt ze op, zijn handen onder de bloedschrammen. Hij pakt de pot narcissen en loopt ermee naar een kraan. Druipend gaan we naar de grafsteen van Joop. Hij zet het bakje er bovenop. Er stromen twee natte sporen uit, zijdelings langs de A.
De oneindige dag gaat door. Honger knaagt. De tijd heeft niet stilgestaan. Het is na vieren.
,,Wil je een boterham, Arnold?”
,,Niet in de auto, laten we ergens picknicken, ik weet hier in de buurt heel veel leuke plekjes en ik heb een fles Apfelschorle achterin.”