Aan de lijn met Joshua Hoogveld

Zit ik ineens aan de lijn met Joshua Hoogveld. Als één uitdrukking op mij slaat is het ‘mij niet bellen!’. Hoe komt hij aan mijn geheime nummer? Volgens Kees heb ik hem gebeld toen we op weg naar zijn ‘Spiegelkasteel’ het adres niet konden vinden. De slimmerd heeft mijn nummer bewaard en nu iets ingesproken, een volle minuut. Ik hoor hem alleen niet omdat ik het geluid op mijn mobiel heb uitgeschakeld. Ik druk op alle plussen en daar is zijn beschaafde stem: hij hoopt dat ik zijn bericht vind, hij wil me iets zeggen, want er zijn dingen gebeurd. Hij zoekt mij al weken.

Ik verwijt mezelf mijn gebrek aan communicatie. Ik blog niet, facebook bijna niet en bellen doe ik helemaal niet. Ik ben ook bezorgd. Corona, IC, valpartijen, diefstal, ongelukken en vreselijke ziekten kunnen toeslaan zonder dat ik er weet van heb. Ik heb de afgelopen jaren wel aan hem gedacht bij het maken van mijn glasobjecten, omdat hij mijn ogen geopend heeft voor de schoonheid van glas. Zijn huis staat er vol mee. Het vreemde is ook dat in mijn volgende roman onbedoeld een glaskunstenaar opgedoken is met zijn witte haar en zijn zwarte hoedje. En nu hoor ik hem fluisteren dat hij me gemist heeft en zoekt.

Ik stuur een mailtje dat ik hem diezelfde avond zal bellen. Nu ben ik niet van de telefoon en ’s avonds kijk ik onbekommerd naar Binnenstebuiten omdat mijn oudste vriend, die van toen ik tien was, in dat programma komt, niet zelf, maar de kas in het plaatsje De Lier waar biologisch geteeld wordt en waar tal van mensen een eigen stukje hebben en hij dus ook. Ik zie de kas, een geweldige kas met fantastische beheerders die in Corona-tijd aan de mensen een uitweg bieden met hun kas van glas. Glas! Joshua!

Ik ga in de voorkamer bellen met de huistelefoon waarvan het geluid het prima doet. De telefoon gaat amper over of hij wordt opgenomen. Zonder woorden. Op zo’n moment heb ik ook geen woorden, een van de redenen dat ze mij niet moeten bellen maar schrijven of langskomen. Na een minuut stilte schieten me onze namen te binnen.
‘Ben jij daar Joshua? Hier is Anne.’

‘Anne! Daar ben je! Ik wou jou ook bellen, maar ik krijg steeds in gesprek en nu bel je mij. Hoe weet jij mijn nummer?’
‘Omdat jij mij gebeld hebt en ingesproken. Ik heb gemaild dat ik je vanavond zou bellen.’
‘Mijn computer is helemaal in de war. Ik kan er niet in. Ik ben blij dat je mij gevonden hebt, want ik heb je gemist, niet om de verkeerde reden, dat moet je niet denken, maar om, om, om samen, om de samenzang. De woorden die ik wil, glippen steeds weg. Ik zocht jou voor de samenhang, of nee, de saamhorigheid.’

Ik hoor hem zoeken naar de woorden die mij zelf ontglipten.
Ik had dagboeken, columns, blogs en twee romans geschreven en ineens waren mijn woorden op. Mijn moeder was er niet meer, we verkochten onze boerderij in Hoorn, verbouwden het volgende huis en toen alles klaar was om mijn derde roman te vervolgen, vond ik het zo’n onbegaanbare woordenbrij dat er geen beginnen aan was. Al die personages die je leven moet inblazen, al die tijdlijnen, locaties, gebeurtenissen, karakters. Ik ging liever mijn eigen leven vormgeven: verbouwen, schilderen, tuinieren, fietsen, lopen, mozaïeken en beelden maken. Ik was klaar met taal. Ik kakelde met de kippen, miauwde met de kat, rinkelde met de glazen en zong met de wind. Geen mens die zich eraan stoorde, want ik was alleen in mijn werkschuur.

Neem ik de afgelopen herfstvakantie mijn laptop mee naar het berghuisje waar wij geen radio, internet of tv hebben. In de diepe stilte van ons huisje valt mijn oog op het manuscript van Iris. Een jaar of zeven geleden ben ik eraan begonnen en ik herinner me de warboel van woorden. Tegen beter weten in open ik het manuscript. Het begin is goed te volgen. Voor ik het weet, zit ik er helemaal in. Verrassend is het, zoveel vaart als erin zit, zulke boeiende mensen en wat ze allemaal doen en beleven! Heb ik dat geschreven? Tot mijn spijt houdt het ineens op, terwijl ik benieuwd ben hoe het verder moet met Iris en Janos en Koen. ’s Nachts droom ik ervan en de volgende dag schrijf ik het op.

Aan het eind van de herfstvakantie heb ik het verhaal rond. Ik hoef het alleen nog uit te diepen, archiefwerk, locatie-onderzoek, karakters ~ en dat vind ik leuk. Ik weet waarom ik zolang niet kon schrijven. Ik was de taal kwijt en heb als vanzelfsprekend mijn ziel gevuld met vorm en kleur. Ik voel me op één lijn met Joshua.

Joshua vertelt dat hij geen blogs meer heeft geschreven voor VK, de volkskrantblogs. Hij kon het niet meer. Dat geldt voor mij ook. Over saamhorigheid gesproken. Wat Joshua en mij verbindt, is onze liefde voor taal en het horen van woordgrappen die in de taal verborgen zijn. Ik heb daar zo’n twintig jaar geleden een hand-out van gemaakt ‘De taal zegt t’al’ met woordgrappen als ‘de glazenwasser was ladderzat’ en ‘tien tienen voelden zich bedonderd, ze liepen in het honderd’. Ik was dan ook meteen gegrepen door de blogs van Joshua. Hij vulde zijn ‘Actuality’ dagelijks met oneindig veel taalvondsten en tekende ook ‘Discutantes’ voor VK. Ik heb hem eens gevraagd hoe hij het voor elkaar kreeg dagelijks zoveel nieuwe taalwondertjes te horen in doodgewone woorden en hoe hij die accuraat wist te verbinden met de actualiteit. Hij zei dat het was of hij een luikje had in zijn hoofd en dat het daarin viel. Dat het vanzelf ging.

‘Mijn vrienden vragen me nu waarom ik huil. Dat is omdat ze mijn kind hebben afgepakt, mijn taal is mijn kind. Daar ben ik heel verdrietig van en alleen, maar ik laat me niet kisten.’

Verdriet zie je niet
Je bent het
Soms went het
Soms niet
Joshua Hoogveld

Hij wil zijn lezers laten weten dat het goed met hem gaat, maar dat zijn computer in de war is. Of ik daar iets over kan schrijven. Of ik het wil plaatsen in VK. Niet dat hij patiënt is, al wil de GGD hem dat laten geloven en komen ze driemaal daags kijken of het zo is. Hij vertelt dat ze hem alles hebben afgenomen: zijn glas en zijn gas en zijn boeken. Muren hebben ze gesloopt. Alles in de container. Ze wilden zijn hele huis, maar daar hebben zijn vrienden een stokje voor gestoken.
‘Ik woon gelukkig nog steeds in mijn eigen huis, maar het is helemaal veranderd. Ik heb nu een doorzonwoning op de derde verdieping. Ik kan van voor naar achteren kijken vanuit mijn bed, een waterbed dat ze in de kamer gezet hebben, want mijn eigen bed hebben ze ook in de container gegooid.’
Ik vraag hoe de doorzonwoning bevalt.
‘Als je vraagt hoe Nederland bevalt, zeg ik NEEderland. Maar de zon komt door mijn doorzonwoning. Ik heb nu zicht op een plataan met gouden bladeren, heb je dat wel eens gezien? Ik kijk er heel vaak naar en dan zwaaien de bladeren naar me. Ken je dat?’

Of ik dat ken, ik heb het net geschreven in Iris, maar dan is het de linde op de Kattenberg in Heiloo waar ik zelf dit fenomeen ervaren heb. Hoe saamhorig is dat!

‘Ik laat me niet kisten.’
Hij zegt het nog maar eens. Ik herinner me wat hij me ooit vertelde.
‘In elk geval nog lang niet want je zou over de 100 worden.’
‘Oooooooh, dat is waar! Dat jij dat weet! Ik was het kwijt, maar nu weet ik het weer. Ik ging de trap af, deed de deur open en toen stond daar een magisch figuur die mij aankeek en zei dat ik van aristocratische komaf ben, terwijl ik zelf mijn eigen ouders niet ken, en hij zei dat ik oud zou worden, 103. Dan heb ik nog 30 jaar tegoed.’

• 

• 

• 

Hij vertelt honderduit over gebeurtenissen die langer geleden gebeurden en waarvan ik er sommige met hem meemaakte. Zijn Spiegelkasteel, de Kerstfeesten, de expositie van Barbara Jongsma, het feest van Selma, Schepel, het ongeluk.
‘Alles wat vroeger gebeurd is, weet ik nog. Ik wou jou bellen maar dat ging niet. Hoe kwam jij nou op het idee mij te bellen?’
‘Zal ik nog eens op dat idee komen?’
‘Als je maar niet denkt dat ik een patiënt ben. Ik laat me niet kisten! Maar weet je mijn nummer wel?’

Actuality en Discutantes van Joshua Hoogveld:
http://www.joshua-actuality.nl/2018/08/a-c-t-u-a-l-i-t-y-t-e-r-u-g-van-w-e-g-geweest/
http://discutantes.nl/2013/06/j-o-s-h-u-as-c-a-r-t-o-o-n-v-oo-r-s-e-l-m-a-s-c-h-e-p-e-l-happy-birthday-to-you/