Als kind had ik elke nacht dromen. Tot mijn 9e waren dat vaak nachtmerries. Dan stond ik aan de rand van diep water onder mij en stond op het punt omlaag te vallen. Voor ik verdronk, werd ik wakker en kon niet meer slapen. Tot mijn geluk reageerden mijn ouders precies goed voor mijn ziel die de weg zocht. Mijn vader zei dat het maar een droom was, mijn moeder vertelde angstaanjagende oorlogsverhalen die echt waren. Zo werd ik uitgedaagd zelf een oplossing te zoeken.
In die tijd woonden wij in een nieuwbouwwijk in Tiel vlakbij de sluis in het Amsterdam Rijnkanaal. Ik speelde daar graag met mijn broertje. Als de sluisdeuren dichtzaten en het waterpeil zakte, liepen wij de sluisdeuren op en staarden omlaag, het zwarte water in. Aan de overkant hief de sluiswachter zijn vuist om ons te verjagen, wat het nog spannender maakte. Op een keer herinnerde ik me daar mijn droom. Die speelde zich hier bij de sluis af. Of droomde ik nu? Stond ik hier wel echt? Hoe wist ik wat droom was en wat werkelijkheid?
Ik keek naar het donkere water, de golfjes, de sluisdeur, de roestplekken, de boten, de vlag en het dek. Zo precies kon ik niet dromen, dit was echt. Als ik in mijn nachtmerrie zou weten dat het een droom was, hoefde ik niet bang te zijn. Als ik nu wist dat het echt was, kon ik in mijn droom weten dat ik droomde. Ik besloot erop te letten.
Mijn nachtmerrie kwam snel.
Ik sta aan de rand van het diepe water. Een zuigende kracht wil mij omlaag trekken. Als altijd verzet ik mij uit alle macht. Plotseling weet ik dat ik droom. De zuigende kracht wordt er niet minder om, maar mijn weerstand wel. Ik laat me vallen in het diepe, suis door de lucht, voel de doorgang in het water en zak de duisternis in. Ik ben bang dat ik stik. Het moment van onmetelijke angst, herinner ik me opnieuw dat ik droom en dat ik gewoon kan blijven ademen. Dan voel ik grond onder mijn voeten en kijk om me heen. Het water is weg, ik sta in de open lucht aan de rand van een groene wereld, in de verte appelbomen en een huis dat me wenkt. De wereld van Vrouw Holle. Ik begeef me erheen.
Op dat moment realiseerde ik me natuurlijk niet dat mijn ziel zich toonde, ik besefte niet dat ik verhalen schiep. Dat ontdekte ik toen ik juffie werd van de allereerste eerste klas van de Vrijeschool Nijmegen.
Ik woonde op Villandry aan de Bosweg met juffie Loos die me alles leerde; van het vervangen van vuilniszakken, het koken van gierst en het klappen van ritmes, tot het bestaan van kabouters en het geheimzinnige leven van ‘onze Ruud’, ofwel Steiner. Zij wist dingen die niemand wist van mensen die Steiner zelf meegemaakt hadden. Ik hongerde naar deze verhalen, las alles wat zij van Steiner in de kast had in het Duits in gotische letters. Wat dit met me gedaan heeft, is de vraag. Wat tastbaar is, zijn herinneringen aan ‘onze Ruud’ of ik erbij was, zo kleurrijk vertelde Jaant Loos.
Onder haar bezielende leiding ontpopte ik me tot mijn eigen verbazing al snel tot verhalenverteller. Dat kwam door mijn kinderen. Met hun stralende ogen, onvoorwaardelijke liefde en onbevangenheid openden zij mijn hart en stroomden de verhalen naar buiten. Hun gehoor opende mijn keel waar een zegel van zwijgen op zat vanuit mijn jeugd. Mijn gevoelige moeder was nog gedrenkt in oorlogsangst en drukte op mijn hart ‘je mag nooit aan iemand iets zeggen van wat wij hier thuis bespreken, dan wordt papa ontslagen en staan wij op straat en hebben geen huis en geen eten.’ Op mijn woord stond doodstraf. En dat alleen omdat mijn vader een idealist was die geloofde in samen delen, het verboden communisme van Lenin en Marx.
Op de Vrijeschool vond ik een nieuw geloof in Rudolph Steiner, in antroposofie, Jaant Loos, maar vooral in de verhalen en steeds meer in mijn eigen verhaal, een verhaal waar de kinderen aan begonnen te trekken in de vijfde en zesde klas (nu groep 7 en 8), hongerig als ze waren naar het leven van puber en daarna. Ze verlangden naar het verhaal van de mens die zijn weg zoekt door de verleidingen en obstakels in het leven, welke weerstand er zou komen en welke hulp. Toen ik vertelde over mijn Edese huisbaas die zijn vrouw en mij meenam naar een nachtclub in Nijmegen bleven ze zitten tot het uit was. Ademloos luisterden ze tot na schooltijd naar verhalen uit mijn eigen biografie, wat ik gedaan had voor ik juffie was – ze snakten naar voorbeelden hoe het duister loerde en hoe daarin de weg te vinden was, de vraag naar de onzichtbare draad door het duister naar het hart van het labyrint. Dan gloeiden de oren en bonkten de harten.
Jaren later duikt ergens onderweg de rode draad van mijn leven op. Ineens zie ik het. Dat wil ik onthouden, dus stuur ik een app’je naar mijn lief: Droom, Vrouw Holle, Vrijeschool, verhalen, romans.
Bij terugkeer kijkt Kees me enigszins bezorgd aan: ‘Gaat het wel goed met je? Wat was dat voor raar berichtje?’
‘Ik zag de rode draad van mijn leven en dat wilde ik onthouden.’
In zijn eentje speelt Kees klaar wat mijn klas deed. Zijn open oog trekt elk verhaal eruit. Mijn eigen Vrouw Holle verhaal van een leven lang schrijven onder de oppervlakte, waarvan ik inmiddels heel wat vruchten geplukt heb: tien jaar columns voor het NHD, zes jaar voor de Branding, 1000 blogs op mijn eigen website, tien gepubliceerde gedichten in een dichtbundel, twee gepubliceerde romans (Sophie en Eva) en mijn derde roman is bijna klaar: Iris~Axis Mundi.
Het thema van mijn romans ligt voor de hand: een vrouw die in het donker tast, leert al doende te luisteren naar haar ziel en vindt langs ongebaande paden de weg naar huis.
Mijn eerste romans zijn uitverkocht. In de bibliotheken zijn ze te leen. Ik heb nog een aantal Sophies voor de liefhebber. Als je er eentje wilt, schrijf ik er iets voor je in.
Hier een paar recensies over Sophie en Eva:
https://annevellinga.nl/2015/03/08/sophie-door-de-ogen-van-marijke-hulst/
https://annevellinga.nl/2016/09/01/mies-huibers-over-mijn-sophie/
https://annevellinga.nl/2015/03/06/eva-terra-incognita-door-de-ogen-van-anderen-1/
33 reacties
Mooi!
Dankjewel Nico! Fijn jou hier te zien X
Anne ik heb met rode wangen en oren deze column zitten lezen. Ik herken er mezelf in ook die vreselijke nachtmerries. Ook met water ik reed en rijd over een lange brug die omhoog gaat. Als ik op het hoogste punt ben raakt mijn voertuig over de rand en stort ik naar beneden. Het water raak ik nooit dan is mijn lijf door de afschuwelijke spierspanning losgeschokt. Ik vind het zo bizar dat mijn kindernachtmerries me nu nog steeds achtervolgen.
Enne….ik voel me de trotse en blijde eigenaar van jouw twee boeken met opdracht. Het is alweer een tijdje geleden dat ik ze gelezen heb. Ik weet wat ik in deze klote lockdown te doen heb.
Ik wens jou en Kees hele fijne feestdagen. Warm liefs dimph
Dat jij bijna dezelfde angstdromen had Dimph… soms schrok ik wakker terwijl ik in slaap viel. Zou het daarom zo genoemd zijn? In slaap vallen…
En wat ontzettend leuk en fijn om te horen dat je mijn boeken koestert en de komende tijd weer gaat lezen. Dat doet me goed. Dankjewel X
Die diepte, zoooooo diep
dat voel je helemaal aan hè Joke, fijn
Prachtig stuk weer. En wat doet het me deugd om te lezen dat je derde roman nu bijna af is.
dat raakt me Mies, dat er mensen zijn, jij, die het deugd doet dat het me gelukt is – nu nog een nieuwe uitgever, want de mine is door privé omstandigheden gestopt met uitgeven…
Mooi stuk Anne.
dankjewel Sophie
Mooie herinneringen, Villandry Nijmegen.
liefs, Gijs
Ha Gijs! Hoe ouder hoe meer verleden; er spelen er veel door mijn gedachten de laatste tijd, ook over Jaant – misschien komen er nog meer.
Prachtig!
`ze snakten naar voorbeelden hoe het duister loerde en hoe daarin de weg te vinden was, de vraag naar de onzichtbare draad door het duister naar het hart van het labyrint `
Graag gelezen.
Warme groet,
Mieke
wat bijzonder dat jij er de zin uithaalt waar het om draait, dankjewel Mieke
Was weer mooie column!
dankjewel Bert!
Wat een mooi verhaal over hoe je dromen inzichtelijk werden Anne. Je bent ook een verhalenverteller!
Een prachtige gedachte dat de ziel een weg zoekt door die dromen. Ik heb heel lang nachtmerries gehad: eerst van achternagezeten worden en als ik dan bijna gevangen werd, werd ik wakker. Waar die vandaan kwam, snapte ik zelf wel.
Daarna kwam het vallen, meestal uit een vliegtuig. Ik raakte het water nooit, maar de angst bleef wel, ook als ik wakker schrok. Sinds een jaar of 10 val ik niet meer, de dromen zijn verdwenen. Zou mijn ziel dan ook eindelijk de plek gevonden hebben? Dank je wel voor deze gedachten!
Een hele fijne winterzonnewende voor jou en Kees,
Veel liefs!
Achtervolgingsdromen had ik ook. Daar vond ik het volgende op: de hoek omslaan, dan was ik veilig.
De derde nachtmerrie die ik had: opgesloten raken in een toren. Daar vond ik de oplossing in vliegen: uit het raam. Hoe een kind zoiets verzint en voor elkaar krijgt, vind ik in mijn huidig leven nog steeds inspirerend.
Bijzonder dat jij deze dromen ook had. Marjolein. En je weet vast het antwoord o je vraag. Ik ben blij met je ervaringen. Dankjewel.
Iemand die we alle drie kennen heeft ontwikkelingsdromen. Bijvoorbeeld van een hond die in de eerste droom blaffend en bijna bijtend op hem afkomt tot hij in de vierde droom kwispelend op hem afkomt. En jij stort je je in het zwarte water. Ik was ook altijd bang voor de sluis en het water. En voor het leven eigenlijk.
Dat de ontwikkeling in opeenvolgende dromen plaatsvindt, is bijzonder. Ook geruststellend. Dat zich in het onbewuste processen afspelen die naar een oplossing zoeken, die dan ook nog komt.
Sluizen hebben echt impact op de kinderziel hè. De diepte, het stijgende water. Het nauwe ook en de muren.
Ik hoorde eens een wijs mens iets zeggen over angst voor het leven, dat dit in wezen angst is voor de dood en dat elk mens dat ingeboren heeft, behalve mensen die dit ontkennen of overwinnen door overgave en innerlijke vrede.
Dromen zijn de symbolische taal van je ziel en “moet je leren begrijpen”. Je moet natuurlijk niets, maar je wilt het uitpluizen. De Droom past bij de persoon. Mij zeggen ze veel en ik heb drie boeken vol geschreven. Terugkijkend zie ik wat “de lijn” is. Wat ik vroeger niet wist, maar bij mij zijn het theosofische begrippen die mijn ziel of hogere zelf, me aanreikt. Me bevestigt dat ik met theosofie op het voor mij juiste pad zit. Rudolf Steiner was filosoof, totdat hij een verschil van inzicht kreeg met de theosofische vereniging die Krishnamurti als nieuwe wereldleraar aan de wereld wilde voorstellen, iets wat Krishnamurti zelf niet wilde en daarom zijn eigen Pad verder ging.
Mijn droom is: Dat ‘n mannetje doodsbang naast heel grote sluisdeuren, langs de kant van een stromende rivier staat en doodsbang is om te verdrinken. // Iemand die ik dit vertelde vroeg me … kun je zwemmen? Ja zei ik. // Later droomde ik: ik zwem nu hard!// blijkbaar had ik mijn angst overwonnen en was de rivier in gegaan. En vele jaren later begreep ik dat de sluisdeuren open waren gegaan en de theosofische kennis me overspoelde en dat ik daar bang voor was geweest.// ik zwem dapper door.
Met een aantal reacties was ik het dus eens…ontwikkelingsdromen bv. Alles in de droom, ben je zelf!
Tot zover! Lieve groet en: Allen een Gezond en Gelukkig Nieuw jaar gewenst! van Ank
Wat een mooie bijdrage Ank! Ik heb het met aandacht en plezier gelezen.
Ik weet niet of ik ook de sluis was, het water en de tuin van vrouw Holle, maar ik was als kind opgelucht dat ik de sleutel vond om mijn dromen tijdens de droom zelf te veranderen.
Heel bijzonder hoe jij je dromen onthoudt en begrijpt, en dat de theosofie jou zoveel bewust gemaakt heeft, wat je misschien altijd al sluimerend wist.
Ken je toevallig ook het lichtvoetige boekje van Paul Biegel ‘wat je droomt, ben jezelf’
Lieve groet en een gezond en licht nieuwjaar!
Ik bedoelde te schrijven: Rudolf Steiner was theosoof, voorzitter zelfs.
klopt Ank! dank voor je aanvulling
Mooi stukje-inkijkje over je dromen in je leven, hoe gaandeweg de betekenis gaat leven en je als mens over jezelf leert, Anne. Ik droomde ook, eigenlijk waren het geen dromen, het waren jarenlang vreselijke nachtmerries en altijd werd ik buiten in het pikkedonker achtervolgd of moest ik een ruimte uit zien te komen, vluchten, maar er was geen uitgang. Als kind was het zo erg dat de jongens van de overburen (er stonden maar twee huizen) er wakker van werden, zo hard gilde ik. In die tijd werd er door veel mensen in het dorp lang een noveen voor mij werd gebeden. Tot lang in mijn volwassen leven heb ik er bij spanning last van gehad, nu gelukkig niet meer.
Hoe dromen je dagen kunnen invloeden en omgekeerd. Vooral in de kindertijd lijkt het. Dan staan we misschien nog dicht bij de wereld van de droom. Dat je zo hard gilde, wat een angst om mee te leven als kind. Zo lief dat er voor je gebeden werd in je dorp.
Fijn dat je nu geen doodenge dromen meer hebt. Wie weet hebben de gebeden een positieve nawerking gehad. Er is veel wat we niet weten. En dat is waarschijnlijk maar goed ook. Lieve groet!
Nee Anne, maar Paul Biegel heeft gelijk! Het water enz. staat symbool voor jouzelf en het zijn aspecten van jou is mijn ervaring. Je kunt het alleen Zelf, maar uitleggen en begrijpen als je naar jezelf kijkt. Daarom kijk ik niet naar droomboeken, maar kijk in mezelf.
Alle liefs en goeds voor ieder die dit leest!
Ach, niet alles heeft een bijzondere betekenis natuurlijk, veelal zijn het verwerkingen van het gewone leven. Maar als je ze ‘s morgens gelijk opschrijft, ga je op den duur zien dat je niet alles hoeft te begrijpen. Het gaat mij om de krenten in de pap…de droompap.
dankjewel voor je inzichten in de droom, lieve dromer
Hallo Anne,
Wat een bijzonder verhaal waarin je aangeeft hoe de rode draad in je leven loopt. Ik wist niet dat je zelf ‘juf’ bent geweest. Heel veel succes met de realisatie van je nieuwe roman. Fijne feestdagen en een mooi 2022! Daar snakken we trouwens allemaal naar.
Groetjes,
Petra
Wat leuk jouw wensen hier te ontvangen Petra, dankjewel. En inderdaad, wat kunnen we ons verheugen op een mooi en open nieuwjaar!
Lieve Anne❤️ Ik heb net in een zucht het boek van opa kolman uitgelezen, ik was aan het googelen naar nog meer voer uit de familie geschiedenis en kom uit op jou pagina… ?? Hoe de flow weer in gang is.. prachtig, dankjewel voor je schrijven en voor het delen. Ik herken er veel in zelfs een paar generaties verder. Heel bijzonder, al deze ontdekkingen.. een dikke knuffel ?????
Wat leuk Jette! Hoe google soms de weg wijst naar je eigen familie. Als je op mijn website als zoekopdracht Ali Kolman invoert, komen er tal van verhalen boven over onze familie!
Dikke knuffel voor jou X